دیده‌بان حقوق بشر به شواهدی دست یافته که نشان می‌دهد اینستاگرام و فیسبوک که زیر نظر شرکت «متا» فعالیت دارند، از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس، صدای طرفداران فلسطین را در شبکه‌های اجتماعی خود خاموش کرده‌اند.
آگهیاین سازمان غیردولتی مستقر در نیویورک، شرکت «متا» را متهم کرد که با این کار، در راه فراموش شدن درد فلسطینی‌ها قدم برداشته و عملاً فرصت آنها را برای اطلاع‌رسانی به جهان از آنچه در غزه می‌گذرد، از بین برده است.
این گزارش در حالی منتشر شده که بنا بر اعلام وزارت بهداشت نوار غزه که تحت امر حماس فعالیت دارد، از زمان آغاز حملات اسرائیل علیه حماس، حدود ۲۰ هزار نفر در نوار غزه کشته شده‌اند که بسیاری از قربانیان نیز زن و کودک هستند.
در اسرائیل نیز در جریان حمله مرگبار شبه‌نظامیان فلسطینی به خاک این کشور در ۷ اکتبر، حدود ۱۲۰۰ نفر کشته شدند که بیشتر آنها غیرنظامی بودند.
بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر (HRW)، کاربران رسانه‌های اجتماعی در پلتفرم‌های «متا» اولین کسانی بودند که متوجه شدند پست‌هایشان در مورد آتش‌بس در غزه و حفاظت از غیرنظامیان منطقه حذف می‌شود یا به حاشیه می‌رود(زمانی که برخی از محتواها به شدت کمتر دیده می‌شوند).
این سازمان می‌گوید که حذف اظهارات صلح‌آمیز درباره حمایت از ساکنان نوار غزه، نتیجه «اجرای ناقص و اشتباه سیاست‌های متا، اتکای بیش از حد به ابزارهای خودکار برای تعدیل محتوا و نفوذ بی‌رویه دولت بر محتواها» است.
البته بسیاری از کاربران نیز پس از دیدن چنین رفتاری از سوی شرکت‌های زیرمجموعه «متا» همچون فیسبوک و اینستاگرام، راهی برای دور زدن سیاست‌های سختگیرانه آن پیدا کرده‌اند.
بطور مثال، در اینستاگرام و فیسبوک معمول شده است که طرفداران فلسطین با نوشتن عبارت «G4z4» یا استفاده از تصویر «هندوانه» به جای پرچم فلسطین، درباره آنچه در غزه اتفاق می‌افتد صحبت می‌کنند.
دیده‌بان حقوق بشر از متا می‌خواهد که اجازه «ابراز بیان محافظت شده» را در پلتفرم‌های خود بدهد و «سیاست‌ها را اصلاح کند تا مطابق با استانداردهای حقوق بشر، عادلانه و بدون تبعیض باشند».
دبورا براون، سرپرست معاونت فناوری و مدیر حقوق بشر در این سازمان غیردولتی نیز اعلام کرد: «رسانه‌های اجتماعی بستری ضروری برای مردم، برای شهادت دادن و سخن گفتن در برابر سوءاستفاده‌ها هستند و سانسور متا به محو شدن رنج فلسطینیان کمک می‌کند.»
کدام صداها خاموش می‌شوند؟
دیده‌بان حقوق بشر با بررسی ۱۰۵۰ مورد سانسور آنلاین در بیش از ۶۰ کشور، شش الگوی رایج درباره رفتار پلتفرم‌های زیرمجموعه «متا» در قبال پست‌های طرفداران غزه را شناسایی کرده است؛ از جمله حذف محتوا، تعلیق یا حذف حساب‌ها، ناتوانی در دنبال کردن یا برچسب‌گذاری حساب‌ها.
متا همچنین ده‌ها پست را درباره مستندات صدمات وارده به فلسطینی‌ها در غزه سانسور کرده است و دلیل این کار را نیز حذف محتوای خشونت‌آمیز اعلام می‌کند؛ آنهم در حالی که مطابق با سیاست‌های این شرکت، این پست‌ها باید دارای ارزش خبری تلقی می‌شدند.
دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید که شرکت «متا» به مدیریت مارک زاکربرگ، مدتهاست که از وجود چنین مشکلی آگاه است؛ چراکه دست‌کم در سال ۲۰۲۱ میلادی همین سازمان غیردولتی به «متا» در این باره اطلاع‌رسانی کرده است.
یک تحقیق مستقل دیگر که به سفارش «متا» انجام شد نیز نشان داد که تعدیل محتوای این شرکت در سال ۲۰۲۱ میلادی «احتمالا تأثیر نامطلوب حقوق بشری بر حقوق کاربران فلسطینی» همچنین تأثیر نامطلوبی بر «توانایی فلسطینی‌ها برای برای به اشتراک گذاری اطلاعات و تجربیات خود» داشته است.
شرکت «متا» سال گذشته متعهد شد که تغییراتی در خط مشی‌های خود و چگونگی نظارت بر محتوا اعمال کند؛ اما به گفته دیده‌بان حقوق بشر این تغییرات درنهایت اجرا نشده است.
واکنش شرکت «متا»
شرکت «متا» در واکنش به گزارش دیده‌بان حقوق بشر به یورونیوز گفت: «این گزارش، تلاش‌های جهانی ما را آنهم در حالی که یک درگیری سریع، بسیار قطبی شده و شدید در جریان است، نادیده می‌گیرد... سیاست‌های ما به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به همه اجازه ابراز نظر می‌دهند و همزمان پلتفرم‌های ما را نیز ایمن نگه می‌دارند.»
سخنگوی شرکت «متا» افزود: «ما تایید می‌کنیم که گاه اشتباهاتی مرتکب می‌شویم که ممکن است برای مردم ناامید کننده باشد، اما این سخن که ما عمدا و به طور سیستماتیک صدای خاصی را خاموش می‌کنیم، نادرست است.»