دولت ترکمنستان روز دوشنبه از تشکیل کمیسیونی برای بررسی کاهش انتشار متان، گاز گلخانه‌ای قدرتمندی که عامل دست کم ۳۰ درصد از گرمایش آب و هوایی در جهان است، خبر داد.
آگهیترکمنستان در حالی این اقدام عملی را در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در پیش گرفته که این کشور آسیای مرکزی از جمله عمده‌ترین تولید و انتشاردهندگان متان در جهان به شمار می‌رود.
این تصمیم از سوی کشوری منزوی و تحت حاکمیتی اقتدارگرا به همان اندازه که برای بهبود شرایط اقلیمی مهم است غیرقابل انتظار و غافلگیرانه محسوب می‌شود.
کارشناسان علوم زیست محیطی پیش‌تر انگشت اتهام را به ترکمنستان به عنوان یکی از بزرگترین انتشاردهندگان گاز متان نشانه رفته بودند.
نبیت گاز، رسانه رسمی بخش انرژی ترکمنستان بدون ارائه جزئیات بیشتر در خصوص این تصمیم اعلام کرد: «قطعنامه ای برای تشکیل یک کمیسیون فراگیر به منظور کاهش انتشار گاز متان به امضای سردار بردی‌محمداف، رئیس جمهور ترکمنستان، رسیده است.»
خبر چنین تصمیمی از سوی دولت ترکمنستان چند روز پس از تماس تلفنی جان کری، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور آب و هوایی و سردار بردی‌محمداف اعلام می‌شود.
ترکمنستان، کشوری محصور در خشکی که با بیابان‌هایی مملو از تل‌های ماسه‌ای، سیستم خطوط لوله گاز و نفت دوران شوروی سابق را به ارث برده و از کمبود سرمایه گذاری در بخش انرژی رنج می برد.
در مجموع اطلاعات کمی به دلیل فضای بسته ترکمنستان از این کشور به بیرون درز می کند، اما در سال های اخیر، پیشرفت قابل توجهی در پایش ماهواره‌ای انتشار گاز متان حاصل شده که امکان شناسایی بهتر منشاء این گاز را فراهم کرده است.
در همین راستا، ناسا سال گذشته وسعت توده‌های گاز متان انتشار یافته از سوی ترکمنستان را بیش از ۳۲ کیلومتر ارزیابی کرد.
آژانس بین المللی انرژی نیز سال ۲۰۲۱ اعلام کرده بود این کشور آسیای مرکزی که چهارمین ذخایر بزرگ گاز جهان را در اختیار دارد به تنهایی یک سوم از حجم اصلی گاز انتشار یافته متان را که توسط ماهواره‌ها شناسایی شده، تولید کرده است.
بر اساس نتایج یک تحقیق که از سوی شرکت فرانسوی کایروس برای روزنامه بریتانیایی گاردین تهیه شده، ترکمنستان در سال گذشته میلادی دست کم ۴.۴ میلیون تن متان تولید کرده که از نظر اثرگذاری مخرب بر شرایط اقلیمی معادل ۳۶۶ میلیون تن دی اکسید کربن قلمداد می‌شود؛ این میزان همچنین که بیشتر از حجم انتشار سالانه گاز متان در بریتانیا است.
دهانه یا گودال عظیم گازی در استان آخال ترکمنستان موسوم به «دروازه های جهنم» از جمله مراکز تولید و انتشار متان در این کشور است که به عنوان یکی از نمادهای این فاجعه زیست محیطی مشهور شده است.
متان با قدرت ایجاد گرمایشی حدود ۸۰ برابر بیشتر از دی اکسید کربن در طول یک دوره بیست ساله، مانند سایر گازهای گلخانه‌ای سبب افزایش دمای کره زمین می‌شود.
حدود ۱۰۰ کشور جهان سال گذشته میلادی در جریان کنفرانس آب و هوایی سازمان ملل متحد موسوم به کُپ۲۶ متعهد شدند برای تلاش در جهت محدود کردن سقف افزایش گرمایش جهانی به ۱.۵ درصدمیزان انتشار گاز متان را تا سال ۲۰۳۰ دست کم ۳۰ درصد کاهش دهند.