ممنوعیت صدای زنان؛ واکنش‌های متفاوت به همایون شجریان و کویتی‌پور
نظرها
انتشار یک ویدیو از غلام کویتی‌پور، مداح و خواننده مشهور به همراه یک دختر ۱۳ ساله در شبکه‌های اجتماعی واکنش گسترده کاربران را به دنبال داشته است.
کویتی‌پور که در ایران به خواندن نوحه‌ها و اشعار حماسی در دوران جنگ با عراق معروف است، ویدیوی جدید خود را به مناسبت «روز دختر» اجرا کرده و از دختر خودش هم یاد می‌کند. همین موضوع سبب شد که بسیاری به اشتباه گمان کنند که پریچهر، خواننده نوجوان، دختر اوست. دو خواننده ۶۲ و ۱۳ ساله این قطعه را که مضمونی انتقادی دارد، به طور جداگانه در دو استودیو ضبط و سپس تدوین کرده‌اند. در بخشی از این ترانه می‌شنویم: «از دلخوشی اثری نیست، این آشی بود که خودمون پختیم».
به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید
آواز خواندن زنان در ایران که از ابتدای انقلاب در ۴۱ سال پیش منع شد، تا کنون همچنان ممنوع است. زنان خواننده تنها اجازه دارند به صورت گروهی و زیرصدای مردان بخوانند. در حال حاضر ایران تنها کشور جهان است که زنان در آن اجازه تک‌خوانی ندارند و بسیار از زنان خواننده به همین دلیل مجبور به ترک وطن و فعالیت در خارج از کشور شده‌اند.
با آن که کارزارهای زیادی برای لغو ممنوعیت آواز زنان برپا شده، این محدودیت همچنان در ایران وجود دارد. به همین دلیل بسیاری از کاربران فضای مجازی از همخوانی کویتی‌پور با یک دختر خواننده استقبال کرده‌اند. استقبال از حرکت کویتی‌پور به ویژه با در نظر داشتن این که او در گذشته مداح و نوحه‌خوان بوده، از سوی کاربران زیادی به منزله گونه‌ای مقاومت و بلکه اعتراض در برابر قانون ممنوعیت صدای زنان تلقی شده است.
محمد جواد اکبرین، دین‌پژوه ساکن فرانسه در واکنش به این ویدئو در توئیتی نوشت: «آن روزها که کویتی‌پور برای خرمشهر می‌خواند پریچهر هنوز به دنیا نیامده بود. حالا او ۶۲ساله است و این دختر ۱۳ساله. با هم می‌خوانند «از دلخوشی اثری نیست/این آشی بود که خودمون پختیم»! نشانه‌ای امیدبخش از همدلیِ ۲ نسل برای جبران آشِ نخورده و وطنِ سوخته.»
خود کویتی‌پور در یک برنامه لایو اینستاگرامی که بعدازظهر چهارشنبه ۴ تیر پخش شد، از نبود روحیه رواداری در جامعه و حکومت انتقاد کرده و مسئولان سیاسی را به توجه بیشتر به انتقاد مردم فراخواند.
به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید
او پیش از این نیز از داریوش اقبالی، خواننده پاپ مقیم خارج از کشور که ترانه‌های او در ایران ممنوع است، تمجید کرده بود.
اجرای همایون شجریان با زنان خارجی
بیشتر طرفداران و ستایندگان کویتی‌پور حرکت جدید او را در تقابل با اجرای اخیر خواننده بنام دیگر ایران، همایون شجریان قرار داده‌اند.
شجربان اخیرا در پروژه‌ای با ارکستر فیلارمونیک تهران با عبیر نعمه، خواننده زن لبنانی، تصنیف معروف «مرغ سحر» را اجرا کرد. در ویدیویی که دو روز پیش، از این اجرای مشترک منتشر شد عبیر نعمه تک‌خوانی کرده و در حالی که در ایران پوشش حجاب اجباری است، این خواننده و چند تن از نوازندگان زن، بدون حجاب ظاهر شدند.
ممنوعیت صدای زن در ایران بیشتر مبنای فقهی دارد، زیرا فقها صدای زن را برای مردان «تحریک‌کننده» می‌دانند. به همین دلیل برخی کاربران پرسیده‌اند که چگونه صدای زن خارجی که در ویدیوی تصنیف شجریان شنیده می‌شود باعث تحریک مردان نیست.
در دو روز گذشته شماری از خوانندگان زن ایرانی نیز به همایون شجریان به دلیل اجرا با خواننده زن خارجی در عین نادیده گرفتن حق آواز خواندن زنان در ایران، اعتراض کردند.