لیست کارلوس کیروش برای اردوی ترکیه، انتقادات زیادی را علیه سرمربی پرتغالی تیم ملی فوتبال ایران برانگیخته‌است.
آگهیکارلوس کیروش احتمالا یکی از خاص‌ترین مربیانی است که تا کنون به ایران آمده است. چه از نظر کارنامه، چه از نظر ویژگی‌های اخلاقی و البته چه از نظر تصمیمات.
کیروش را از مربیان همیشه ناراضی در فوتبال جهان می‌دانند. کسی که در کارنامه مربی‌گری‌اش تقریبا هرجا که رفته با بسیاری از بازیکنان، مربیان رقیب و یا مدیران باشگاه یا فدراسیون به اختلاف نظر خورده است. فرقی هم نداشته که او در تیم ملی پرتغال سرمربی بوده، یا در رئال مادرید. سرمربی تیم ملی ایران باشد یا دستیار سرالکس فرگوسن در منچستر یونایتد. او البته همیشه یک ویژگی ثابت دیگر هم با خود به همراه داشته، تیم‌های تحت نظر او دفاع سازماندهی شده‌ای داشتند، اما به همان اندازه در کارهای هجومی بی‌برنامه و ناموفق عمل کرده‌اند.
در دفاع مستحکم، در حمله کم‌زهر
شاید مرور کارنامه تیم ملی پرتغال در جام جهانی ۲۰۱۰ به خوبی گواه این ادعا باشد. جایی که پرتغال در دور مقدماتی با دو تساوی بدون گل با برزیل و ساحل عاج و یک پیروزی ۷-۰ در مقابل کره شمالی توانست به مرحله بعد صعود کند. در یک هشتم نهایی پرتغال در مقابل اسپانیا قرار گرفت و با وجود اینکه دفاعی قوی داشت، با دریافت یک گل بازی را به ماتادورها واگذار کرد و از گردونه رقابت‌ها حذف شد. به عبارت دیگر تیم کارلوس کیروش به همراه پرتغال در ۴ بازی تنها موفق شد در یک بازی آنهم مقابل کره شمالی که ضعیف‌ترین تیم آن دوره از مسابقات بود به گل دست یابد. تیمی که با سه باخت و دریافت ۱۲ گل آفریقای جنوبی را ترک کرد.
عملکرد تهاجمی کیروش با تیم ملی ایران در رقابت‌های ۲۰۱۴ هم همچنان ضعیف بود. تیمی که در سه بازی تنها یک بار موفق شد در مقابل بوسنی گلزنی کند و در مجموع چهار گل دریافت کرد و با یک امتیاز به عنوان تیم آخر برزیل را ترک کرد.
کیروش البته در رقابت‌های جام ملت‌های آسیا هم توفیق چندانی کسب نکرده است. او در رقابت‌های استرالیا با تیم ملی ایران، در همان مرحله یک چهارم نهایی مقابل عراق مغلوب شد و به تهران بازگشت.
استاد جنگ روانی
کیروش البته یک ویژگی پررنگ دیگر هم دارد و آن تخصصش در به راه انداختن جنگ‌های روانی است. بازی ایران و آرژانتین و دعوایی که او با داور صرب داشت یا بازی ایران و عراق در جام ملت‌های آسیا و فریادهایی که او سر داور استرالیایی کشید در زمره جنگ‌های روانی هستند که او در زمین چمن همیشه با خود به همراه دارد. اما کیروش این ویژگی را به بیرون از زمین هم منتقل کرده و با قدرت رسانه‌ای که دارد و البته روزنامه‌نگارانی که در مطبوعات طرفدار او هستند، عموما عرصه را بر منتقدانش تنگ می‌کند.
رکوردهای مثبت کیروش
با اینهمه کیروش رکوردهای خوبی هم در تیم ملی ایران بر جای گذاشته. او نخستین فردی است که توانسته برای دو دوره متوالی ایران را به مسابقات جام جهانی برساند. او چند سالی است که ایران را در رنکینگ فیفا به عنوان بهترین تیم آسیا حفظ کرده است. هرچند که جایگاه این تیم چیزی بهتر از سی و ششمی جهان نیست و در آستانه رقابت‌های جام جهانی ۲۰۰۶، ایران در رنکینگ ۱۹ جهان قرار داشت. اما به هر ترتیب او توانسته دو دوره متوالی با دغدغه کمتر ایران را راهی بزرگترین فستیوال ملی فوتبال جهان نماید.
لیست پر سر و صدا
بعد از این مقدمه نسبتا طولانی درباره کارنامه و عملکرد کیروش در ایران و جهان، به لیست ۲۴ نفره‌ای که او در آستانه آغاز رقابت‌های جام جهانی برای اردوی ترکیه دعوت کرده بپردازیم. لیستی پر حرف و حدیث که صدای طرفداران هر دو تیم استقلال و پرسپولیس را در آورده است. لیست او شگفتی‌های زیادی داشت. از دعوت بازیکن متوسطی مانند محمدرضا خانزاده و خط زدن سیدجلال حسینی؛ از عدم دعوت از کاوه رضایی تا قرار دادن علی قلیزاده مهاجم در پست دفاع و بالآخره از عدم دعوت از ووریا غفوری تا دعوت از اشکان دژاگه‌ای که کل یکسال اخیر مصدوم بوده است.
کارلوس کیروش در طول این سالیان نشان داده، آستانه انتقادپذیری بسیار پایینی دارد. او در پاسخ به انتقادات به لیست تیم ملی، اعتراضات را عادی می‌داند. او مقصر دعوت نشدن حسین حسینی دروازه‌بان استقلال را، وینفرد شفر می‌داند که در هفته‌های اخیر کمتر به او بازی داده است. کیرش البته نمی‌گوید که چطور اشکان دژاگه که تقریبا کل فصل اخیر را مصدوم بوده دعوت کرده؟ کیروش همچنین بازهم مسئولیت عدم دعوت از ووریا غفوری را شفر می‌داند که در هفته‌های اخیر از این بازیکن در پست هافبک راست به جای دفاع راست استفاده کرده است. بازهم البته کیروش توضیح نمی‌دهد که چطور علی قلیزاده مهاجم را که هرگز در پست دفاع راست بازی نکرده، در بازی با ازبکستان در پست دفاع راست قرار داده و او را برای این پست به تیم ملی دعوت کرده است؟
کیروش همچنین مدتی است با برانکو ایوانکوویچ سرمربی پرسپولیس به اختلاف خورده است و از هر فرصتی برای حمله دوباره به او استفاده می‌کند. این موضوع باعث شده روابط سردی میان طرفداران سرخپوشان پایتخت و مرد پرتغالی برقرار باشد. حملات او به علی کریمی ستاره محبوب و افسانه‌ای پرسپولیس هم مزید بر علت شد تا این روابط سرد به تلخی هم بگراید.
چرا اینهمه انتقاد از لیست کیروش؟
پرسپولیس که در سه دوره اخیر لیگ برتر کشور یک نایب قهرمانی و دو قهرمانی متوالی کسب کرده است، تنها دو بازیکن در لیست تازه سرمربی تیم ملی برای رقابت های روسیه دارد. این در حالیست که استقلال، تیم سوم لیگ دو برابر پرسپولیس در لیست کیروش سهمیه دارد. اما این کوچکترین انتقادی است که به این لیست وارد است. کیروش خط قرمزی بر نام کاپیتان تیم ملی سید جلال حسینی که بیش از ۱۰۰ بازی ملی دارد و در چند سال اخیر بهترین دفاع وسط لیگ و تیم ملی بوده است، کشید. اتفاقی که همچون یک شوک بر جامعه فوتبالی ایران بود. سیدجلال حسینی که به گواه مربیان متعددی که با او کار کرده‌اند یکی از بی‌حاشیه‌ترین، جدی‌ترین و البته سخت‌کوش‌ترین بازیکنان فوتبال ایران است، در اوج آمادگی از سوی کیروش خط خورد.
یکی دیگر از انتقاداتی که البته این‌بار استقلالی‌ها به کیروش وارد می‌دانند، خط زدن ووریا غفوری مدافع راست قدرتی و مستحکم این تیم است. کسی که البته پیشتر و با نظر خود کارلوس کیروش به فوتبال ملی معرفی شد، اما دقیقا در روزهایی که ووریا بهترین فصل فوتبالی خود را گذرانده بود و البته در شرایطی که تیم ملی فوتبال ایران هیچ مدافع راست مستحکمی مانند غفوری ندارد -که هم در کارهای دفاعی موفق باشد و هم به موقع به حمله اضافه شود- کیروش تصمیم گرفت پژمان منتظری مدافع ۳۴ ساله و نه چندان سریع استقلال را که عموما هم به عنوان دفاع وسط بازی کرده، با خود به روسیه ببرد. منتظری البته برعکس غفوری فصل کم فروغی را پشت سر گذاشت و هفته‌های زیادی را هم به دلیل مصدومیت از دست داده بود. اما بررسی لیست کیروش نشان می‌دهد که فقط پژمان منتظری و رامین رضائیان که بیشتر فصل را روی نیمکت تیم اوستنده بلژیک گذرانده بوده و البته علی قلیزاده مهاجم سایپا برای پست دفاع راست حضور دارند.
بیشتر بخوانید:
همچنین حضور بازیکنان متوسط و معمولی چون محمدرضا خانزاده که در تیم پدیده مشهد بازی می‌کند یا سیدمجید حسینی مدافع استقلال از دیگر دلایلی بود که بسیاری از فوتبال‌دوستان را از کیروش دلگیر کرد. از سوی دیگر عدم دعوت از کاوه رضایی ستاره تیم فوتبال شارلوا بلژیک که فصل رویایی را در این تیم بلژیکی پشت سر گذاشت و با به ثمر رساندن ۱۶ گل، چهارمین گلزن برتر ژوپیتر لیگ بلژیک بود هم شگفتی بسیاری از اهالی فوتبال در ایران را برانگیخت.
حالا هرچند کارلوس کیروش اعلام کرده که سید جلال حسینی، سید حسین حسینی، وریا غفوری و کاوه رضایی در لیست استندبای قرار دارند و شاید بعد از اردوی ترکیه و در لیست نهایی برای اعزام به روسیه حضور داشته باشند، اما به نظر می‌رسد مرد پرتغالی با اینکه اصول جنگ روانی را به خوبی وارد است، کار دشواری برای اقناع افکار عمومی در ایران در پیش خواهد داشت. به ویژه که گروه دشوار تیم ملی ایران در جام جهانی همین حالا هم مسیر سختی را پیش روی فوتبالیست‌های سفیدپوش ایرانی قرار داده است.