آگهیبنا بر گزارش آژانس فضایی اروپا (ESA) برآورد می شود حدود ۱۷۰ میلیون قطعه از باقیمانده های فضاپیماها هم اکنون در مدار زمین پراکنده باشند؛ بخش هایی از ماهواره های از بین رفته و موشکها و دیگر اشیاء ساخته دست بشر که در اطراف اتمسفر زمین با سرعت هشت کیلومتر در ثانیه در حال حرکند؛ سرعتی ۱۰ بار سریعتر از سرعت یک گلوله.
برخی از این قطعات به بزرگی یک کامیون هستند و برخی به کوچکی یک سکه. اما حتی کوچکترین قطعات هم می تواند تهدیدی برای دیگر ماهواره ها وسفینه های فضایی باشد. زیرا برخورد با قطعه ای یک سانتی متریِ باقی مانده در فضا می تواند انرژی معادل انرژی حاصل از انفجار یک نارنجک دستی ایجاد کند.
به همین دلیل پاکسازی فضا ضروری است بویژه آنکه بطور قابل توجهی بر تراکم این نوع از زباله های فضایی افزوده می شود.
بر این اساس کارشناسان ژاپنی درصدد تمیز کردن فضا برآمده اند. شرکت خدمات ماهواره ای آستروسکال (Astroscale) که مقر آن در سنگاپور و کارخانه های آن در ژاپن قرار دارد، تیمی از کارشناسان را برای پاکسازی فضا به کار گرفته است تا به توسعه فناوری هایی بپردازند که می توان از آنها در این پروژه استفاده کرد. کاشناسان این تیم قصد دارند تا زباله های فضایی را به سمت اتمسفر رانده و آنها را با وارد کردن به اتمسفر، بسوزانند.
برای عملی شدن این پروژه، در سال ۲۰۱۶ میلادی ۳۵ میلیون دلار سرمایه گذاری انجام شد که بخش عمده این سرمایه گذاری از سوی شرکت «شبکه نوآوری ژاپن» موسوم به (INCJ) تامین شده است.
چگونه می توان فضا را پاکسازی کرد
شرکت آستروسکال در حال حاضر در کارخانه هایش در توکیو در حال تهیه دو نوع جدید از ماهواره است:
اولین ماهواره، ماهواره ای کوچک است که اطلاعات را در فضا در زمان واقعی درباره زباله های فضایی جمع آوری می کند. از این اطلاعات برای تهیه نقشه ای از موقعیت زباله های فضایی استفاده خواهد شد.
ماهواره دوم که «السا» (ELSA) نام دارد وظیفه جمع آوری زباله ها و نابود کردن آنها را دارد. این ماهواره هم اکنون در مرحله طراحی است و قرار است در ساخت آن از آهنربا و همچنین فناوری هایی برای جذب قطعات ماهواره ها استفاده شود. در ساخت این ماهواره همچنین از دوربین ها و سنسورهایی استفاده می شود که می توانند فاصله ها را اندازه گیری و مکان قطعات را شناسایی کنند تا «السا» بتواند آنها را به سهولت به دام بیندازد.
شرکت آستروسکال درنظر دارد در اکتبر سال ۲۰۱۹ میلادی از ماهواره «السا» رونمایی کند.
پیش از این ناسا و سازمان فضایی اروپا نیز به دنبال راهی برای حذف زباله های فضایی ساخته دست بشر بودند. آنها برای عملی کردن چنین برنامه ای به ابزارهایی همچون تور، بازوهای روباتیک و نیزه شکار فکر کرده بودند و امیدوارند بتوانند تا سال ۲۰۲۴ میلادی چنین برنامه ای را عملی کنند.
تاثیر زباله های فضایی بر زندگی ساکنان زمین
زباله های فضایی ساختۀ دست بشر، تنها تهدیدی برای فضاپیماهای دارای سرنشین نیستند بلکه می توانند در کار ماهواره هایی که فعالیتشان بر زندگی روزمره ما تاثیر دارد نیز اختلال ایجاد کنند؛ مانند ماهواره های پیش بینی وضعیت آب و هوا، ماهواره های ارتباطی و جی پی اس ها.
ساخت فناوری پاکسازی فضا از جهت دیگری نیز ضروری است. اگرچه در حال حاضر قانونی وجود ندارد که بگوید مالکان ماهواره ها باید پس از پایان دوره استفاده از این فضاپیماها آنها را نابود کنند اما کمیته هماهنگی میان آژانس ها در موضوع زباله های فضایی دستورالعملی دارد که براساس آن ماهواره ها و فضاپیماهای دولتها باید پس از سپری شدن ۲۵ سال از عمر عملیاتی شان، دوباره به جو زمین برگردانده شوند.