وضعیت «اسف‌بار» دکه‌های مطبوعاتی: پرفروش‌ترین روزنامه ۱۵ نسخه می‌فروشد
نظرها
بازرس هیئت مدیره اتحادیه جراید، وضعیت فروش روزنامه‌ها و میزان برگشتی آنها در کشور را «اسف‌بار» توصیف کرده و گفته است: برای مثال روزنامه همشهری که پرتیراژترین نشریه کشور است، (در دکه‌های مطبوعاتی) تنها روزی ۱۰ تا ۱۵ نسخه به فروش می‌رود.
به گزارش خبرگزاری ایلنا ایرج فکری، بازرس هیئت مدیره اتحادیه جراید، روز شنبه ۲۹ آبان ماه در ادامه افزوده است: وضعیت دیگر روزنامه‌ها مانند شرق یا کیهان از این هم اسف‌بارتر است و در دکه‌ها گاه از این روزنامه‌ها در تمام هفته تنها یک نسخه به فروش می‌رود.
روزنامه‌ها و نشریات در ایران در مقایسه با سایر نقاط دنیا از تیراژ بسیار پایینی برخوردارند. در چند دهه اخیر تنها در دو دوره کوتاه، یکی در سال ۱۳۵۷ و دیگری در سال‌های نخست دولت محمد خاتمی، مطبوعات ایران رونق نسبی را تجربه کردند. کسری نوری، سردبیر روزنامه شهروند در خصوص یکی از علل تیراژ کم نشریات در ایران به خبرگزاری ایلنا گفته است که پایین بودن فروش نشریات به‌دلیل «سیطره نفس‌گیر دولت بر این رسانه‌هاست.»
حسین انتظامی معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اردیبهشت سال جاری، میزان واقعی تیراژ روزنامه‌ها در کشور را ۹۰۰ هزار نسخه در روز اعلام کرده و گفته بود که از این تعداد تنها ۵۰۰ هزار نسخه به فروش می‌رسد. اما نشریات ایران میزان دقیق تیراژ خود را اعلام نمی‌کنند. در دولت محمد خاتمی در وزارت ارشاد طرح‌هایی برای اعلام تیراژ مطبوعات از سوی وزارت ارشاد اعلام شد اما این طرح‌ها در نهایت به سرانجام نرسید.
دخانیات، عامل رونق دکه‌های مطبوعاتی
ایرج فکری، عضو هیات مدیره اتحادیه جراید در ادامه گفتگوی خود با خبرگزاری ایلنا گفته است گستردگی شبکه‌های مجازی منجر به کاهش استقبال از روزنامه‌ها و نشریات شده و از این رو، درآمد دکه‌های مطبوعاتی عمدتا از فروش سیگار تامین می‌شود. او درآمد دکه‌های مطبوعاتی را هفته‌ای حدود ۳۰۰ هزار تومان اعلام کرد.
بازرس اتحادیه جراید همچنین با اشاره به طرح وزارت بهداشت برای ممنوعیت فروش دخانیات در دکه‌های مطبوعاتی گفت: «هزاران مغازه سوپرمارکت در این شهر وجود دارند که انواع دخانیات داخلی و خارجی در آنها عرضه می‌شود و تبلیغات گسترده دخانیات نیز در این مغازه‌ها دیده می‌شود و این دخانیات با چینش بسیار زیبایی در معرض دید مشتریان قرارداده شده است اما مصوبه منع فروش دخانیات فقط به کیوسک‌های مطبوعاتی ابلاغ شده است و این رفتار دوگانه وزارت بهداشت با کیوسک‌های مطبوعاتی و مغازه‌داران باعث نارضایتی ما شده است.»
محمد حقانی، رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران می‌گوید اگر با کیوسک‌های مطبوعاتی برای فروش دخانیات برخورد نشود، چندی بعد شاهد فروش کله پاچه در این کیوسک‌ها نیز خواهیم بود.
چندی قبل رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات گفته بود: «همه عرضه کنندگان مواد دخانی باید طی ماه‌های آینده مجوز بگیرند و هیچ کدام اجازه فروش کالای دخانی قاچاق را نخواهند داشت و اجازه ندارند در کمتر از صد متری مراکز آموزشی و فرهنگی دخانیات عرضه کنند.» پس از آن وزارت بهداشت ایران هم طبق مصوبه‌ای از دکه‌های مطبوعاتی استان تهران خواست که برای ارتقای سلامت جامعه از فروش سیگار پرهیز کنند. اما دکه‌داران تهران پس از ابلاغ مصوبه وزارت بهداشت، روز نهم آبان در برابر این وزارت‌خانه تجمع کردند و سپس با مسئول اجرای طرح کاهش مصرف دخانیات جلسه‌ای تشکیل دادند. آن گونه که ایرج فکری به ایلنا گفته، دکه‌داران پس از این نشست تعهد کرده‌اند سیگار را در کیوسک‌ها در معرض دید عموم قرار ندهند.
اما در موافقت با منع فروش دخانیات در دکه‌های مطبوعاتی، محمد حقانی، رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران گفته بود: «کیوسک‌های مطبوعات حق فروش سیگار و تنقلات را ندارند و اگر با آنها در این زمینه برخورد نشود، چندی بعد شاهد فروش کله پاچه در این کیوسک‌ها نیز خواهیم بود.» به گزارش اقتصادآنلاین وی با بیان اینکه صاحبان این کیوسک‌ها مدعی هستند که به دلیل عدم درآمدهای کافی مجبور به فروش این اقلام هستند، گفته بود: «اگر اقلامی‌مشابه به روزنامه همچون کتاب و دفتر در این کیوسک‌ها فروخته شود مشکلی پیش نخواهد آمد، اما فروش اجناس نامتجانس ممنوع است.»
در حال حاضر در ایران ۱۲۰۰۰ کیوسک روزنامه‌فروشی مشغول فعالیت هستند. روزنامه «آرمان» در گزارشی درباره تاریخچه دکه‌های مطبوعاتی نوشته است: «تاریخچه به وجود آمدن دکه‌های مطبوعاتی در ایران به ۱۳۰۵ بازمی‌گردد که فروشندگان جراید به صورت پیاده روزنامه‌ها را زیر بغل می‌گرفتند و فریاد مي‌زدند: روزنامه، کیهان، اطلاعات و خبرهای روز. بعد از گذشت چند سال به علت توسعه مسافت توزیع روزنامه، با دوچرخه این کار را انجام مي‌دادند. بعد از انقلاب، عده‌ای سودجو در حاشیه خیابان‌ها کیوسک‌هایی مستقر کردند که همه‌چیز به جز وسایل فرهنگی به فروش مي‌رساندند و شهر با وضع غیرمطلوبی مواجه شده بود. این بود که شورای انقلاب تصمیم به جمع‌آوری آنها گرفت و تمام کیوسک‌های غیرمجاز را که فروشنده مطبوعات نبودند جمع‌آوری کرد و تصمیم به همگن کردن کیوسک‌ها گرفته شد. شرکت ساماندهی در زمان آقای کرباسیان به نمایندگی شهرداری تهران قراردادی تنظیم کرد که کیوسک‌های مطبوعاتی ماهیانه باید اجاره بدهند و ظاهر کیوسک‌ها تغییر کند و هم شکل شود. اما این کار بدون کارشناسی انجام شد: کیوسک نگهبانی را به جای کیوسک فروش جراید ارائه کردند و کیوسکداران موظف به خرید این کیوسک‌ها شدند.»
بازار داغ تنقلات در دکه‌های مطبوعاتی اردبیل/فروش نشریه در حاشیه http://t.co/NRtbGLOxwvpic.twitter.com/mS04jqIpHp
— اخبار استان اردبیل (@ArdabilNasim) October 3, 2015