فکرش را بکنید که بتوانید فقط با ذهن‌تان برای دوستان و اعضای خانواده پیام بفرستید. این ایده زمانی تنها در داستان‌های علمی‌تخیلی وجود داشت.
آگهی
اما امروز با رشد پرشتاب هوش مصنوعی، اتصال مستقیم مغز انسان به کامپیوتر دیگر خیال محض نیست، بلکه در حال تبدیل شدن به واقعیت است.
تاکنون، فناوری‌هایی که امکان تبدیل افکار به متن را فراهم می‌کردند، اغلب نیاز به کاشت مغزی داشتند.
حالا پژوهشگران دانشگاه فناوری سیدنی با کمک یک کلاه هوشمند در حال بررسی این هستند که چطور هوش مصنوعی می‌تواند افکار انسان را بخواند.
این کلاه با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، الگوهای امواج مغزی فرد را پایش کرده و افکار او را به زبان نوشتاری تبدیل می‌کند.
تیم سازنده این کلای رمزگشا می‌گویند که برای تفسیر امواج مغزی، این سامانه از دو مدل هوش مصنوعی متفاوت بهره می‌برد.
برخلاف سایر فناوری‌های مشابهی که در حوزه رمزگشایی زبان در حال توسعه هستند و نیاز به کاشت تراشه از طریق جراحی در بدن افراد دارند، این کلاه به هیچ‌گونه روش تهاجمی نیاز ندارد.
چین-تِنگ لین، پژوهشگر دانشگاه فناوری سیدنی، گفت: «در مرحله اول، از یک مدل یادگیری عمیق برای تبدیل سیگنال‌های مغزی به واژگان مورد نظر استفاده می‌کنیم، سپس از یک مدل زبانی بزرگ برای تطبیق واژه‌های رمزگشایی‌شده و اصلاح خطاهای احتمالی در تفسیر EEG بهره می‌بریم.»
نتایج به واقعیت نزدیک است، اما بدون خطا نیست و دقتی در حدود ۷۵ درصد دارد. این گروه تحقیقاتی می‌گوید در حال تلاش برای رسیدن به دقت ۹۰ درصدی است.
آیا ممکن است به بیمارانی که تجربه سکته مغزی داشتند کمک کند؟
فناوری‌های مشابهی که تا امروز توسعه یافته‌اند، معمولاً نیاز به جراحی برای کاشت تراشه یا تصویربرداری مغزی ف‌ام‌آرآی (fMRI) دارند.
در سال ۲۰۲۳، مطالعه‌ای درباره یک بیمار پس از سکته مغزی که توانست با کمک رابط مغز-رایانه و یک تولیدکننده صدای مبتنی بر هوش مصنوعی دوباره صحبت کند، در صدر اخبار قرار گرفت.
همچنین در سال گذشته، تراشه مغزی شرکت نورالینک متعلق به ایلان ماسک برای نخستین بار در جمجمه انسان کاشته شد.
کارشناسان می‌گویند این فناوری می‌تواند در روند بهبودی بیمارانی که تجربه سکته مغزی داشتند نقش داشته باشد.
موهیت شیوداسانی، پژوهشگر دانشگاه نیو ساوت ولز (UNSW) در حوزه بیوالکترونیک می‌گوید: «ما به‌عنوان دانشمند ابتدا بررسی می‌کنیم که بیماری چه عملکردی را از بدن بیمارگرفته و فرد مبتلا به چه چیزی نیاز دارد. بعد با کمک فناوری، آن نیاز را برطرف کرده و عملکرد بدن را بازمی‌گردانیم. از آن‌جا به بعد، هیچ محدودیتی وجود ندارد.»