سوئد و اوکراین روز چهارشنبه ۲۲ اکتبر با امضای یک تفاهمنامه همکاری، زمینه احتمالی برای انتقال تا ۱۵۰ فروند جنگنده گریپن مدل E به نیروی هوایی اوکراین در سالهای آینده را فراهم کردند.
این توافق در شهر لینشوپینگ، محل استقرار شرکت دفاعی ساب (Saab) – تولیدکننده جنگندههای گریپن و دیگر تسلیحات نظامی – میان اولف کریسترسون، نخستوزیر سوئد، و ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، به امضا رسید.
کریسترسون با تأکید بر اینکه این تفاهمنامه به معنای ارسال فوری جنگندهها نیست، گفت: «این آغاز مسیری طولانی است که ۱۰ تا ۱۵ سال به طول خواهد انجامید. این توافق مربوط به پیشرفتهترین نسخه از جنگندههای گریپن است و در حال حاضر ظرفیت تولید آن محدود است.»
او در پیامی در شبکه اجتماعی X نوشت: «اوکراینی نیرومند و توانمند برای سوئد یک اولویت کلیدی است و ما به حمایت از توان دفاعی اوکراین در برابر تجاوز روسیه ادامه خواهیم داد.»
گریپن؛ جنگنده سوئدی در خدمت نیروی هوایی اوکراین
گفتوگوها دربارهی انتقال جنگندههای JAS 39 Gripen میان کییف و استکهلم از مدتها پیش در جریان بود. نیروی هوایی اوکراین پیشتر نیز جنگندههای غربی از جمله میراژ ۲۰۰۰ و اف-۱۶ را وارد ناوگان خود کرده است.
زلنسکی در این دیدار گفت: «جنگندههای گریپن یکی از مؤثرترین عناصر در تقویت توان دفاعی اوکراین هستند.»
به گزارش رسانههای سوئد، مدل جدید گریپن E برای نخستین بار در سال جاری میلادی در درگیریهای واقعی مورد استفاده قرار گرفت، زمانی که تایلند از این جنگندهها در درگیری با کامبوج بهره برد. پیش از آن، گریپنها عمدتاً برای گشتزنی هوایی به کار میرفتند و در سال ۲۰۲۵ نیز به عنوان بخشی از مأموریت ناتو در لهستان برای حفاظت از حریم هوایی کشورهای متحد مستقر شده بودند. این جنگندهها همچنین در سال ۲۰۱۴ برای اجرای منطقه پرواز ممنوع ناتو بر فراز لیبی مورد استفاده قرار گرفتند. موتور جنگنده گریپن E از نوع F414-GE-39E ساخت شرکت آمریکایی جنرال الکتریک است.
زلنسکی گفت اوکراین انتظار دارد نخستین محموله جنگندههای گریپن در سال ۲۰۲۶ تحویل داده شود و افزود که آموزش خلبانان اوکراینی برای پرواز با این هواپیماها از هماکنون آغاز شده است.
هماهنگی مواضع پیش از نشست سران اروپا
به گفته زلنسکی، در جریان دیدار با کریسترسون همچنین دربارهی وضعیت پدافند هوایی و اجرای طرح ابتکار PURL گفتوگو شده و توجه ویژهای به بخش انرژی اوکراین و نیازهای فوری این کشور در پی حملات روسیه به زیرساختهای انرژی صورت گرفته است.
رئیسجمهور اوکراین افزود که دو کشور مواضع خود را پیش از نشستهای این هفته در اروپا، از جمله نشست شورای اروپا در بروکسل و اجلاس ائتلاف داوطلبان در لندن هماهنگ کردهاند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
زلنسکی تأکید کرد: «ضروری است که در تصمیمهای خود متحد بمانیم تا به نتایجی که دنبال میکنیم دست پیدا کنیم.»