چهار منبع اطلاعاتی کنونی و سابق اسرائیل به یورونیوز گفتند که تلآویو از سالها پیش برای حمله گسترده به ایران برنامهریزی کرده بود، اما انتخاب مجدد دونالد ترامپ به سمت ریاست جمهوری آمریکا، همراه با چند رویداد حساس دیگر، مسیر را برای حمله مستقیم در ماه ژوئن امسال هموار کرد.
منابع اطلاعاتی اسرائیلی که به دلیل مسائل امنیتی نخواستند نامشان فاش شود، به یورونیوز گفتند که از نظر مأموران موساد، چند عامل کلیدی استراتژیک و سیاسی، به آنها امکان حمله به ایران را داده است.
این عوامل از نپر آنها عبارت بودند از تشدید جنگ نیابتی، انتخاب دونالد ترامپ برای ریاستجمهوری آمریکا و روند پیشرفت مذاکرات هستهای با قدرتهای غربی.
اسرائیل در ۱۳ ژوئن با حملات زمینی و هوایی به ایران، شماری از فرماندهان ارشد نظامی و دانشمندان هستهای این کشور را ترور کرد و به بخشی از پدافند هوایی و تأسیسات هستهای ایران صدمه جدی وارد کرد.
ایران در پاسخ به حملات اسرائیل، چندین حمله موشکی و پهپادی علیه پایگاههای نظامی اسرائیل انجام داد.
ایالات متحده از اسرائیل در برابر این حملات دفاع و سه سایت هستهای ایران را بمباران کرد. سپس ایران به یک پایگاه آمریکایی در قطر حمله کرد و درنهایت در ۲۴ ژوئن تحت فشار آمریکا، اسرائیل و ایران حاضر به آتشبس شدند.
یکی از منابع اطلاعاتی اسرائیلی به یورونیوز گفت: «اسرائیل هرگز نه این موضوع را پنهان کرده بود که میخواهد برنامه هستهای ایران را نابود کند و نه این موضوع را که آماده است این مسئله حتی به صورت دیپلماتیک حل و فصل شود؛ البته به شرطی که راهحل دیپلماتیک نهتنها ایران را از غنیسازی اورانیوم منع کند بلکه از تبدیل ایران به هر نوع تهدید موجودیتی برای اسرائیل جلوگیری کند.»
از زمان خروج دونالد ترامپ از توافق برجام در سال ۲۰۱۸ میلادی و بازگشت تحریمهای آمریکا، ایران نهتنها محدودیتهای هستهای وضع شده در چهارچوب توافق برجام را نادیده گرفت، بلکه جنگ نیابتی خود علیه اسرائیل را تشدید کرد.
به گفته یکی از منابع اسرائیلی، آوریل ۲۰۲۴ یک «نقطه عطف مهم» بود؛ زمانی که ایران در واکنش به حمله اسرائیل به کنسولگریاش در سوریه که منجر به کشتهشدن سرتیپ محمدرضا زاهدی شد، برای نخستین بار از خاک خود به اسرائیل موشک شلیک کرد.
این منبع در ادامه افزود: «اسرائیل از آوریل ۲۰۲۴ نیاز به زمان داشت تا اطلاعات لازم را جمعآوری کند و به نحوی برای جنگ برنامهریزی کند که مطمئن شود در دو یا سه روز اول، کنترل کامل اوضاع را در دست خواهد گرفت و بر فضای هوایی ایران تسلط خواهد سافت.»
انتخاب دوباره دونالد ترامپ
انتخاب مجدد دونالد ترامپ به عنوان رئیسجمهور آمریکا یکی دیگر از نقاط عطف کلیدی بود که هر چهار منبع روی آن تاکید داشتند.
به گفته یکی از این منابع، اسرائیل ابتدا قرار بود در اکتبر ۲۰۲۴ به ایران حمله کند؛ زمانی که ایران در واکنش به ترور حسن نصرالله برای دومین بار به خاک اسرائیل موشک پرتاب کرده بود. اما این عملیات بهدلیل انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر به تعویق افتاد.
یکی از منابع با اشاره به جنگ حماس و اسرائیل گفت: «فکر میکنم برای اسرائیل خیلی مهم بود که ترامپ در آن انتخابات پیروز شود. پس از انتخاب ترامپ، او تمرکز اصلی را روی رسیدن به توافق برای آزادی گروگانها گذاشت.»
منبعی دیگر نیز افزود: «وقتی توافق گروگانها در مارس ۲۰۲۵ امضا شد، اسرائیل دوباره در موقعیتی قرار گرفت که بتواند به ایران حمله کند. اما آمریکا و ایران وارد مذاکرات شدند تا راهحلی مسالمتآمیز برای مسئله غنیسازی و برنامه هستهای ایران پیدا کنند.»
ضرب الاجل ۶۰ روزه ترامپ
پس از اینکه مذاکرات اولیه بدون نتیجهای ملموس خاتمه یافتند، ترامپ یک ضربالاجل ۶۰ روزه برای این گفتوگوها تعیین کرد و درست پس از پایان این مهلت، اسرائیل حملات خود را آغاز کرد؛ اقدامی که به گفته منابع، با هماهنگی واشنگتن بوده است.
واشنگتن هرگز بهصورت علنی اعلام نکرد که حملات اسرائیل به ایران اقدامی هماهنگشده بوده است.
با این حال، پس از حمله آمریکا به تأسیسات هستهای ایران، پیت هگست وزیر دفاع آمریکا، در یک کنفرانس خبری در ۲۳ ژوئن مدعی شد که برنامهریزی برای این عملیات از سالها پیش انجام شده بود.
طبق گفته یکی از منابع اگر جنگ ادامه مییافت، اسرائیل احتمالاً به تأسیسات گاز و نفت ایران حمله میکرد.
منبع دیگر اطلاعاتی گفت که پس از جنگ ۱۲ روزه، اسرائیل همچنان «کنترل فضای هوایی ایران را حفظ خواهد کرد» تا از هر گونه اقدام در جهت بازسازی توانمندی هستهای ایران جلوگیری کند.