خبرهای مرتبط با ایران در رسانهها و اندیشکدههای خارجی در ۲۴ ساعت منتهی به نیمروز جمعه ۳۰ مه (نهم خرداد ۱۴۰۴) را در این گزارش تصویری ببینید. همچنین میتوانید نسخه مفصلتر آن را در نسخه متنی این گزارش بخوانید.
در ۲۴ ساعت گذشته، دو خبر قابلتوجه در ارتباط با ایران در مرکز توجه رسانهها قرار گرفت.
نخست، بازتاب احتمال موافقت تهران با تعلیق موقت غنیسازی اورانیوم و هشدارهای اخیر دونالد ترامپ به بنیامین نتانیاهو درباره هرگونه حمله نظامی به ایران؛ و دوم، انتشار گزارشی از رویترز که هدف دیدار وزیر دفاع عربستان سعودی با علی خامنهای، رهبر ایران را ابلاغ پیامی صریح به مقامات ایرانی مبنی بر جدی گرفتن پیشنهاد مذاکره هستهای آمریکا عنوان کرده است، چرا که این پیشنهاد میتواند راهی برای جلوگیری از تشدید جنگ در منطقه باشد.
در عین حال، گزارشهایی نیز به گمانهزنی درباره آمادگی اسرائیل برای انجام حملهای مستقل به تأسیسات هستهای ایران پرداختهاند. پس از گذشت هفت هفته از آغاز مذاکرات میان آمریکا و ایران، مقامهای اسرائیلی ابراز نگرانی میکنند که دولت ترامپ ممکن است به توافقی رضایت دهد که نه تنها توانایی تهران برای ساخت بمب هستهای را متوقف نکند، بلکه در مقابل، گزینه اقدام نظامی اسرائیل را نیز محدود کند.
در زیر ذرهبین امروز به «همکاری پهپادی ایران و روسیه» و همچنی «تلاش اردوغان برای جلب حمایت ایران از طرح دالان زنگزور» نیز خواهیم پرداخت.
اوراسین تایمز: نیویورک تایمز مدعی است اسرائیل ظرف ۷ ساعت میتواند تأسیسات هستهای ایران را هدف بگیرد! آیا رسانههای آمریکا برای تحت فشار گذاشتن تهران بلوف میزنند؟
پایگاه خبری اوراسین تایمز در گزارشی تحلیلی، ادعای تازه روزنامه نیویورک تایمز درباره آمادگی اسرائیل برای حمله به تأسیسات هستهای ایران را بررسی کرده است. نیویورک تایمز در گزارشی به نقل از منابع اطلاعاتی آمریکایی مدعی شده بود که اسرائیل قادر است تنها در ظرف «هفت ساعت»، حتی بدون اطلاع قبلی به واشنگتن، عملیات نظامی علیه اهداف هستهای ایران را آغاز کند.
اوراسین تایمز یادآور میشود که طی ماهها و سالهای اخیر، رسانههای متعددی چون والاستریت ژورنال، یواسای تودی و فوربس نیز بارها از حمله قریبالوقوع اسرائیل به ایران خبر دادهاند و انتشار مکرر چنین گزارشهایی، تصویری مداوم از یک تهدید فوری در افکار عمومی بینالمللی ترسیم میکند.
به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید
اما پرسش کلیدی اوراسین تایمز این است که آیا تکرار این گزارشها، آن هم بر پایه اظهارات منابع ناشناس، بخشی از یک دستورکار مشخص رسانهای نیست؟ آیا این روند به نوعی تحتتأثیر لابیهای اسرائیلی در رسانههای غربی دنبال نمیشود؟
این تردید وقتی جدیتر میشود که این پایگاه خبری به دو حمله پیشین اسرائیل به خاک ایران در سال ۲۰۲۴ اشاره میکند، اما در هیچیک از آنها تأسیسات هستهای ایران هدف قرار نگرفتند. در جمعبندی، اوراسین تایمز نتیجه میگیرد که بهنظر میرسد «با وجود لفاظیهای اسرائیل و گزارشهای رسانههای غربی، اسرائیل نمیخواهد بدون حمایت آشکار آمریکا وارد جنگ تمامعیار با ایران شود.»
جروزالمپست: ایران در موقعیت تقابل با حمله اسرائیل نیست
بنی سَبتی، پژوهشگر ارشد مؤسسه مطالعات امنیت ملی (INSS) اسرائیل، در گفتوگو با روزنامه معاریو مدعی شده است که تهدیدهای فرماندهان ارشد نظامی ایران نظیر حسین سلامی «تکراری» است و «حتی افکار عمومی در داخل ایران نیز این تهدیدها جدی گرفته نمیشوند.»
به گفته او، «سلامی فردی بیسواد شناخته میشود و در ایران مورد تمسخر قرار میگیرد. او کسی نیست که ما را نگران کند.»
او در ادامه تأکید کرده است که اسرائیل از نظر «توان عملیاتی»، برای حمله به ایران کاملا آمادگی دارد، اما «مسئله اصلی هماهنگی با آمریکا بهویژه دریافت اطلاعات اطلاعاتی و حمایتهای دفاعی در صورت بروز درگیری است.»
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در بخش دیگری از تحلیل، آقای سَبتی با مقایسه توان نظامی دو کشور، ایران را فاقد زیرساختهای مدرن دانسته و اظهار کرده است: «ایران هنوز در دهه ۱۹۷۰ گیر کرده است. نیروی هوایی آن از هواپیماهای ۶۰ سال پیش استفاده میکند. اینگونه نمیتوان با یک قدرت منطقهای روبرو شد.»
این کارشناس بر «بحران داخلی» در ایران نیز اشاره میکند. به گفته او، «در ایران نان نیست، برق نیست. شرایط بهشدت در حال وخیمتر شدن است. اعتصابها در حال گسترشاند و چیزی در این مقیاس، سالهاست دیده نشده است.»
واشنگتنپست: همکاری پهپادی بیسابقه ایران و روسیه در تولید شاهدهای بومیشده
در گزارشی تازه که توسط گروه تحقیقاتی C4ADS مستقر در واشنگتن تهیه و در اختیار روزنامه واشنگتنپست قرار گرفته، ابعاد تازهای از همکاری نظامی ایران و روسیه بر سر تولید پهپادهای انتحاری فاش شده است.
بر اساس این گزارش، انتقال فناوری پهپادهای ایرانی شاهد-۱۳۶ به روسیه موجب شده تا مسکو بتواند با تکیه بر خط تولید محلی در «آلابوگا»، مدل بومیشدهای از این پهپادها را با نام «ژران-۲» (Geran-2) تولید کند. این پهپادها با قابلیت حمل ۵۴ کیلوگرم مواد منفجره، به سلاحی کلیدی در جنگ اوکراین بدل شدهاند.
ارزیابیها نشان میدهند که روسیه توانسته روزانه بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ پهپاد انتحاری تولید کند؛ در حالی که ظرفیت تولید روزانه اوکراین تنها حدود ۱۰۰ فروند است. این برتری عددی، در کنار بهبود فنی پهپادهای روسی، از جمله افزایش ارتفاع پرواز و سرعت بالاتر، توان دفاعی اوکراین را به چالش کشیده است.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
شرکت «دراگونفلای اینتلیجنس»، ارائهدهنده تحلیلهای امنیتی، اعلام کرده که میانگین تعداد پهپادهای مورد استفاده در حملات از ۶۰ فروند در روز (بین اوت تا ژانویه) به ۱۱۰ فروند در سه ماه اخیر افزایش یافته است.
بنا بر یافتههای گزارش C4ADS، روسیه با اتکا بر فناوریهای ایرانی، تولید نسخه جدیدی از این پهپادها با نام «ژران-۳» را آغاز کرده است؛ مدلی که به دلیل سرعت بالاتر، توانایی بیشتری در عبور از سامانههای پدافند هوایی دارد.
اردوغان در حال فشار بر ایران برای حمایت از طرح موسوم به «دالان زنگزور»
روزنامه ارمنی-آمریکایی آسپارز در گزارشی با تمرکز بر تحولات قفقاز جنوبی، به فشارهای فزاینده رئیسجمهوری ترکیه بر ایران برای حمایت از طرح موسوم به «دالان زنگزور» پرداخته است. این دالان، که به دنبال اتصال زمینی نخجوان به جمهوری آذربایجان از طریق خاک ارمنستان متصل کند، با مخالفت صریح تهران روبهرو شده است.
بر اساس این گزارش، رجب طیب اردوغان پس از بازگشت از سفر به جمهوری آذربایجان، با تأکید بر اهمیت این مسیر برای «یکپارچگی جهان ترک»، خواستار حمایت ایران از این پروژه شده است. اردوغان ضمن ابراز خرسندی از روند صلح میان آذربایجان و ارمنستان، این مسیر را فراتر از یک گذرگاه زمینی دانسته و آن را ابزاری برای تقویت پیوندهای منطقهای توصیف کرده است.
در مقابل، جمهوری اسلامی ایران بارها با تغییر ژئوپولیتیک منطقه مخالفت کرده و نسبت به هرگونه تغییر در مرزهای موجود هشدار داده است. در همین راستا، عزیز نصیرزاده، وزیر دفاع ایران در سفر اخیر خود به ایروان صراحتا اعلام کرد که تهران «اجازه نمیدهد که کسی به مرز ایران و ارمنستان دستاندازی کند.»
همچنین، مهدی سبحانی، سفیر ایران در ارمنستان، در گفتوگو با رسانههای محلی این کشور تأکید کرده که «دالان زنگزور» باید به دست فراموشی سپرده شود.