در حالی که آموس هوخشتاین، نماینده آمریکا در خاورمیانه روز چهارشنبه در دومین روز گفتگوهایش با قانونگذاران لبنانیِ نمایندۀ حزب‌الله از «پیشرفت‌های بیشتر» در مذاکرات خبر می‌داد، کارشناسان خاورمیانه از طیف‌های مختلف سیاسی می‌گویند به دلایل مختلف پیشنهادهای آمریکا برای آتش‌بس را قابل اجرا نمی‌دانند.
آگهی
آموس هوخشتاین، که رهبری تلاش‌های دولت بایدن برای پایان دادن به جنگ ۱۴ ماهه را بر عهده دارد، پس از لبنان رهسپار اسرائیل شد و گفت که امیدوار است سفر به اسرائیل منجر به نهایی شدن توافق آتش‌بس شود.
این تلاش‌های دیپلماتیک در حالی در جریان است که اسرائیل پنجمین تهاجم زمینی خود به لبنان را آغاز کرده و در چند ماه اخیر، چندین فرمانده ارشد حزب‌الله از جمله حسن نصرالله، رهبر آن را کشته است.
طرح پیشنهادی آمریکا خواستار اجرای مجدد قطعنامه سازمان ملل است که به جنگ سال ۲۰۰۶ اسرائیل و حزب‌الله پایان داد.
بر اساس قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل، فعالیت شبه‌نظامیان حزب‌الله در منطقه حائل در جنوب رودخانه لیتانیِ لبنان که در ۳۲ کیلومتری شمال مرز اسرائیل قرار دارد، ممنوع است. نیروهای اسرائیلی نیز از لبنان خارج می‌شوند، با این وجود همچنان توانایی حمله به اهدافی که از نظر آنها یک تهدید هستند، حفظ خواهند کرد.
این قطعنامه در سال ۲۰۰۶ پس از حمله اسرائیل به جنوب لبنان در پاسخ به ربوده شدن سربازان ارتش اسرائیل تصویب شد؛ اما از همان زمان همه تلاش‌ها برای اجرایی کردن آن بی‌نتیجه مانده و بسیاری از تحلیلگران تردید دارند که این بار نتیجه متفاوتی به دست آید؛ حتی اگر همه طرف‌ها با آن موافق باشند.
ضرورت اصلاح قطعنامه ۱۷۰۱ سازمان ملل متحد
ولید فارس، مشاور لبنانی-آمریکایی پیشین دونالد ترامپ در خاورمیانه که همچنان با او رابطه نزدیکی دارد، به یورونیوز گفت که طرح پیشنهادی آمریکا در حالی که حزب‌الله همچنان در جنوب لبنان حضور دارد، منجر به توقف معناداری برای پایان درگیری‌ها نخواهد شد.
او می‌گوید: «توافق پیشنهادی کنونی برای توقف جنگ حزب‌الله و اسرائیل بر این فرض استوار است که هر دو طرف متعهد به اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل خواهند شد. اما این قطعنامه از سال ۲۰۰۶ اجرایی نشده است و اگر اصلاح نشود، باز هم اجرا نخواهد شد.»
از نظر ولید فارس، یکی از مشکلات این قطعنامه این است که در آن هیچ وظیفه‌ای برای نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد در لبنان (یونیفیل) تعیین نشده است که نظامیان حزب‌الله را مجبور به عقب نشینی از نزدیکی مرز اسرائیل کنند.
عدم تمایل اسرائیل
تریتا پارسی، از بنیان‌گذاران ایرانی-آمریکایی اتاق فکر «کوئینسی برای کشورداری مسئولانه» نیز طرح کنونی ایالات متحده را بی‌اثر می‌داند. با این وجود عدم تمایل اسرائیل را بزرگ‌ترین مانع برای رسیدن به هر توافقی می‌خواند.
کنت راث، مدیر اجرایی پیشین دیده‌بان حقوق بشر نیز با این نظر موافق است. او به یورونیوز می‌گوید: «این پیشنهاد اساساً به حزب‌الله می‌گوید شلیک نکنید؛ اما در صورت لزوم تیراندازی خواهیم کرد. این یک توافق یک طرفه است، یک آتش‌بس نیست».
«خلال دندانی» به نام حزب‌الله
بر اساس گزارش‌ها، مقامات تهران نیز بر حزب‌الله فشار می‌آورند که شرایط آتش‌بس را بپذیرد. اگرچه ایران در مقاطعی از جمله در زمان شلیک موشک‌های بالستیک به اسرائیل در ماه اکتبر در این درگیری بطور مستقیم مداخله داشته، اما بسیاری از تحلیلگران می‌گویند که جمهوری اسلامی در تلاش است تا جنگ گسترده‌تر نشود.
ولید فارس با اشاره به روابط ایران با چین و روسیه، همچنین روابط این کشور با ایالات متحده می‌گوید: «رژیم اسلامی در ایران در این مقطع به دنبال آتش‌بس در غزه، لبنان و بطور کلی در سراسر منطقه است. زیرا منافع آنها اینگونه ایجاب میکند.»
تریتا پارسی نیز با این نظر موافق است. او می‌گوید: «ایران در داخل با مشکلات زیادی مواجه است و اولویت آن رفع تحریم‌ها از طریق توافق با آمریکا است نه جنگ منطقه‌ای با اسرائیل.»
به گفته تحلیلگران، تضعیف شدید حزب‌الله توسط اسرائیل باعث تضعیف موقعیت ایران در منطقه نیز شده است.
به گفتۀ کنت راث، ایران همیشه حزب‌الله را «پتک» خود علیه اسرائیل می‌دید؛ اما اکنون معلوم شده که این پتک اکنون به یک «خلال دندان» تبدیل شده است.
نبرد دشوار بایدن؛ «هیچ اعتباری باقی نمانده»
آموس هوخشتاین از متحدان نزدیک جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده است و برخی مذاکرات آتش‌بس را آخرین تلاش دولت بایدن برای به جا گذاشتن میراثی از خود در این منطقه می‌دانند.
با این حال، برای بسیاری از کارشناسان، هرگونه توافق آتش‌بس در لبنان تحت‌الشعاع جنگ جاری در غزه و دیگر درگیری‌های این منطقه قرار خواهد گرفت که نسبت به دهه‌های گذشته بی‌ثبات‌تر شده است.
کنث راث با اشاره به اقدامات جو بایدن در منطقه گفت: «بایدن یک ناامیدی بزرگ بود. با ورود هوخشتاین به اسرائیل، آمریکا آخرین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را که خواستار آتش‌بس در غزه بود وتو کرد. این کار کاملا غیرضروری بود و هیچ هزینه انتخاباتی برای بایدن در بر نداشت.»
تریتا پارسی درباره بایدن صریح‌تر سخن می‌گوید و معتقد است که «او کاملاً به اسرائیل تسلیم شده» است. به نظر او، رئیس‌جمهور آمریکا بیشتر شبیه «وکیل اسرائیل» عمل کرده است تا یک میانجی واقعی.
آقای پارسی معتقد است که بایدن و آمریکا «در خارج از اسرائیل، هیچ اعتباری در خاورمیانه ندارند».
ترامپ همه چیز را به هم می‌زند
با این حال، راث و پارسی هر دو در مورد اینکه آیا ترامپ قادر به تغییر اوضاع خواهد بود یا خیر، تردید دارند.
تریتا پارسی معتقد است که «هیچکس نمی‌داند ترامپ به چه سمتی خواهد رفت»؛ اگرچه که ترامپ نیز به «کاهش تنش در خاورمیانه که مستلزم مهار اسرائیل از جمله در لبنان است» نیاز دارد.
کنث راث نیز معتقد است: «ترامپ اهرم‌های زیادی برای کنترل نتانیاهو دارد. سوال این است که آیا او از این اهرم‌ها استفاده خواهد کرد یا خیر. سوال این است که آیا ترامپ به "جابجایی اجباری" در مقیاس بزرگ در غزه چراغ سبز نشان می‌دهد یا خیر. ترامپ در گذشته، با دادن پاسخ مثبت به بسیاری از خواسته‌های نتانیاهو تاریخ‌ساز شد.»
با این حال همه تحلیلگران تا این حد بدبین نیستند.
ولید فارس که آخر هفته گذشته با ترامپ دیدار داشته، امیدوار است که «چهار سال آینده صلح، ثبات و وحدت بیشتر را برای ایالات متحده و اجماع را برای سیاست خارجی آن به ارمغان بیاورد».
او خاطرنشان کرد که دلیل رأی او به ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر نیز «رد توافق هسته‌ای ایران و مقابله او با جهادگرایی» بوده است.