امارات؛ «کاوشگر امید» اولین ماموریت بینسیارهای جهان عرب

پس از ۶ سال کار سخت و برنامهریزی دقیق از سوی تیم جوان دانشمندان و مهندسان اماراتی در مرکز فضایی محمدبن رشید در دبی، آنها با موفقیت«کاوشگر امید» را به فضا پرتاب کردند.
این کاوشگر برای ۷ ماه سفر به مقصد مریخ برنامه ریزی شده است. نخستین ماموریت بینسیارهای جهان عرب و یک لحظه تاریخی و هیجاناور برای همه دستاندرکاران این برنامه.
عایشه الشرفی، مهندس ارشد در ماموریت کاوشگر امید می گوید: «موجی از احساسات داریم، از هیجانزدگی و شادی و سپاسگزاری برای این فرصت که همراهش عصبی بودن و ترس هم داشت اما مهمتر از همه یک حس وجود دارد که بر همه احساسات ما غلبه کرد و آن امید است.»
دکتر احمد بلحوثی الفلاسی، رئیس آژانس فضایی امارات متحده عربی می گوید: «سعی می کنیم محافظهکار باشیم با این حال نمی توانیم شادیمان را کنترل کنیم. ۶ سال است که برای آن آماده می شویم، ما مرحله اول راهاندازی را انجام دادهایم و منتظر مرحله دوم هستیم که مرحله مهمی است.»
پرتاب موفقیتآمیز برای این تیم تسکین و خوشحالی موقتی در پی داشت در حالیکه آنها آماده مراحل بعدی شکست یا موفقیت می شوند که با جدایی کاوشگر از راکت شروع می شود، زمانی که راکت به سرعت ۳۴ هزار کیلومتر بر ساعت می رسد.
عایشه الشرفی می افزاید: «پنج دقیقه پس از جداسازی، ما صفحات خورشیدی را مستقر می کنیم و حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پس از جداسازی، نخستین سیگنالها را دریافت می کنیم و سپس پیشرانههای کنترل واکنشها را راهاندازی می کنیم و نهایتا کاوشگر را در وضعیت باثبات قرار می دهیم و کاوشگر پرتوهای خورشیدی را جذب می کند.»
همه اهداف این ماموریت در شب پرتاب موفقیتآمیز بود.
عمران شرف، مدیر پروژه در ماموریت مریخ امارات می گوید: «ما پرتاب موشک و جدایی کاوشگر از راکت را انجام دادیم. این جدایی حدود یک ساعت بعد از پرتاب انجام شد و درست بعد از آن و با گذشت ۲۰ دقیقه ما موفق به دریافت اولین سیگنال از کاوشگر شدیم.»
اگرچه رهبری این ماموریت به دست اماراتیهاست اما ماموریت مریخ امارات بدون همکاری بینالمللی امکانپذیر نبود.
عمران شرف می افزاید: «ما به جای ساختن تمام امکانات از اول تا آخر، امکاناتی که در سراسر جهان در دسترس هستند را اجاره و مورد استفاده قرار دادیم. به جای ساختن شبکه فضایی دوردست خودمان از شبکه فضایی دوردست ناسا استفاده کردیم و آن را به اتاق عملیات خودمان در دبی وصل کردیم. ما خدمات لازم را از «ام اچ آی» که یک شرکت ژاپنی پرتاب فضاپیماست خریدیم. بنابراین همه چیز خیلی بینالمللی است و دلیل اینکه موفق شدیم همکاری بینالمللی است.»
با این حال این ماموریت چالشهای خودش را داشت
محسن االعوادی، مهندس ارشد سیستمها در ماموریت مریخ می گوید: «ما درباره چیزهایی که ممکن بود پیش بیاید، چیزهایی که ممکن بود ریسک ایجاد کند، کارهایی که باید بر اساس برنامه انجام شود و مانند آن فکر کرده بودیم و پیشبینیهایمان را داشتیم. مطمئنا کووید۱۹ یکی از آنها نبود. ما مجبور شدیم این کاوشگر را زودتر به ژاپن بفرستیم، حدود یک ماه زودتر از برنامه و این به تنهایی یک چالش بزرگ بود که تیم ما توانست بر آن غلبه کند.»
در نهایت هدف این ماموریت جمعاوری دادههایی است که بصورت آزاد با همه به اشتراک گذاشته می شود و برای این دانشمندان این موضوع هیجان انگیزترین بخش این ماموریت است.
ساره الامیری، وزیر علوم پیشرفته امارات می گوید: «علم چیزی نیست که اختصاصی یک ملت خاص باشد و این زیبایی علم است و خصلتی است که به نفع همه ماست. بخش جالب علم با جمعاوری دادهها آغاز و با بررسی، اعتبارسنجی و نهایتا پردازش دادهها پیش می رود و ما دادههارا جمع آوری و پردازش می کنیم و در اختیار عموم و دانشمندان در سراسر جهان قرار می دهیم که روی آنها کار کنند و برای تحقیقاتشان بکار بگیرند. این کار همچنین باعث تحریک بیشتر تحقیقات گروههای علمی می شود تا تحقیقاتی را آغاز کنند. ما واقعا امیدواریم که تا پایان سال ۲۰۲۱ بادادههایی که تا آن زمان جمعاوری شده، به یک کشف علمی دست یابیم.»
جدا از کشفیاتی که کاوشگر مریخ ممکن است برای آنها به ارمغان بیاورد، این ماموریت تاکنون برای این تیم مهارت و شناخت عملی بزرگی داشته است و البته این امید که کاوشگر به سیاره سرخ برسد.