شاید شما هم به گوشتان خورده باشد که اتحادیه اروپا تولید ساز نیانبان اسکاتلندی و خیارهای غیرقلمی را ممنوع کرده یا اینکه نام ماست را به «فرنی شیری تخمیرشده» تغییر داده است. اما این شایعات چگونه شکل گرفتند و ریشه آنها به کجا برمیگردد؟
انتخابات پارلمان اروپا قرار است از تاریخ ششم تا نهم ژوئن (۱۷ تا ۲۰ خرداد) برگزار شود. این اولین انتخابات پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برکسیت) خواهد بود و از اهمیت خاص خود برخوردار است.
مطرح شدن افسانهها و شایعات نادرست در مورد اتحادیه اروپا بیش از ۳۰ سال است که رواج دارد و میتوان گفت که تا قبل از برکسیت، مطبوعات بریتانیا از این شایعات پر بود؛ بطوریکه دفتر کمیسیون اروپا در لندن یک صفحه مجازی تحت عنوان «Euromyths» راهاندازی کرد تا حقایق پشت پرده شایعات مطرح شده در رسانههای بریتانیا در مورد اتحادیه اروپا را شفافسازی کند.
البته بسیاری از این شایعات، عاری از حقیقت هم نبودند و بالاخره خطی در یک پیشنویس یا یک پاورقی در آییننامهها بود که به این شایعات دامن میزد.
در ادامه به پنج مورد از این حواشی خواهیم پرداخت.
ممنوعیت خیارهای خمیده
بازار شایعات و اطلاعات نادرست در مورد محصول خیار به یکی از مقررات کمیسیون اروپا به تاریخ ۱۵ ژوئن ۱۹۸۸ باز میگردد، آییننامهای که عملا شاخصههای هر خیار برای ورود به بازار اتحادیه اروپا را ترسیم میکرد.
هدف این مقررات بیشتر از اینکه بخواهد خیارها را برای عرضه به بازار متحدالشکل کند، این بود که تازگی، تمیز بودن و عاری بودن از انگل را برای مصرف کنندگان تضمین کند.
با این حال، یک بند در این آیین نامه آمده بود که به «انحنای خیار» معروف شد و آن این بود که «خیارها باید خوش ترکیب و عملاً صاف باشند و عمق خمیدگی آنها باید به ازای هر ۱۰ سانتی متر نباید فراتر از ۱۰ میلی متر باشد.»
این استانداردها در سال ۲۰۰۹، برای خیار و ۲۵ رقم میوه و سبزی رایج دیگر لغو شد. کمیسیون اروپا با این کار قصد داشت از سختگیریهای قانونی خود به قدری بکاهد و به مصرفکنندگان حق انتخاب بیشتری بدهد تا در کنار آن بتواند از هدر رفتن مواد غذایی نیز جلوگیری کند.
از آن زمان به بعد، محصولات خیار، کدو سبز، کنگر فرنگی (آرتیشو) و دیگر میوهها و سبزیجات اجازه دارند به هر شکلی که میتوانند به بازار عرضه شوند.
اما در خصوص کیفیت این محصولات، همچنان بر پایه «کیفیت سالم، ظاهر و مرغوبیت برای فروش» یک استاندارد کلی برای این ۲۶ میوه و سبزی اعمال میشود. علاوه بر این، رویههای اداری در سطوح ملی نیز سادهتر شد.
نزدیک به ۲۷ هزار کلمه در مورد قانون کلم
شایعه دیگری که در سالهای اخیر مطرح بود این بود که «کل متن دعای ربانی ۶۶ کلمه است، ده فرمانی که در کوه سینا بر موسی نازل شد ۷۹ کلمه بود و در سخنرانی عمومی آبراهام لینکلن در بحبوحه جنگ داخلی آمریکا نیز تنها ۲۷۲ کلمه به کار برده شد؛ حالا چطور شده که مقررات اتحادیه اروپا در مورد فروش کلم ۲۶ هزار و ۹۱۱ کلمه از آب در آمده است.»
این شایعه که متن مقررات تنظیم فروش کلم نزدیک به ۲۷ هزار کلمه است فقط میتوانست در عصر گسترش رسانههای اجتماعی پا بگیرد. این موضوع عصاره همه افسانهها و اطلاعات نادرستی است که در فضای رسانهها و شبکههای اجتماعی در مورد پارلمان اروپا مطرح شده است.
ناگفته نماند که مقررات فعلی اتحادیه اروپا در مورد استانداردهای کیفیت برای کلم حدود ۱۸۰۰ کلمه است. این افسانه را ریچل جانسون، خواهر بوریس جانسون در روزنامه دیلی میل نوشت.
سینههای زنان پیشخدمت باید پوشیده شود
در سال ۲۰۰۵ صحبتهایی شده بود که اتحادیه اروپا میخواهد در مورد برهنگی سینههای پیشخدمتهای زن اظهارنظر کند.
ماجرا از این قرار بود که روزنامه بریتانیایی «سان» در مقالهای با عنوان «دستتان را از سینههای پیشخدمتهای ما بردارید» ادعا کرده بود که «در یک دستور العمل مبتکرانه… دیوانسالارهای مستقر در بروکسل امر فرمودهاند که به خاطر حفظ سلامتی دختران شاغل در مشروبفروشیها، آنها باید سینههای خود را پوشیده نگه دارند.»
حقیقت این بود که دستورالعملی از سوی اتحادیه اروپا در این زمینه ارائه شده بود که بر اساس آن کارفرمایان باید مسئول اطمینان سلامت کارکنان خود در حین فعالیت در فضاهای باز باشند تا بلکه در معرض نور خورشید دچار مشکلات پوستی و سرطان نشوند.
این مقررات پیشنهاد میکرد که به کارکنان کرم ضد آفتاب داده شود یا به آنها اجازه دهند لباسهای محافظ بپوشند. در نتیجه در این آییننامه هیچ اسمی از سینههای برهنه زنان پیشخدمت برده نشده بود.
ممنوعیت موزهای خمیده
در نمونهای دیگر، روزنامههای بریتانیایی سان، دیلی میرور، دیلی میل و دیلی اکسپرس در سپتامبر ۱۹۹۴ میلادی همگی گزارش دادند که «بوروکرات های بروکسل موزهای خمیده را ممنوع اعلام کردهاند.»
تصور اینکه مقامات اتحادیه اروپا بخواهند موزهای منحنی را از دستان کودکان بریتانیایی بگیرند باعث سرو صدای زیادی در بین خانوادهها شد، مخصوصا اینکه خوردن موز به شدت محبوب بود.
این داستان در سال ۱۹۹۸ میلادی دوباره در روزنامه سان با عنوان «موز نباید بیش از حد خمیده باشد» بازتاب داده شد. تا اینکه روزنامه تلگراف در سال ۲۰۰۸ چنین نوشت که «قوانین موز خمیده و خیار منحنی از بین رفت.»
مانند بسیاری از افسانهها، این یکی نیز دارای بارقهای از حقیقت بود، چرا که بندی در آییننامه کمیسیون حکم میکرد که همه موزها باید عاری از «انحنای غیرعادی» باشند. اما موز خمیده ممنوع نیست و هرگز هم ممنوع نشده است.
کاندوم اروپایی
در یکی دیگر از عجیبترین موارد، در دهه ۱۹۹۰ میلادی شایعه شده بود که اتحادیه اروپا میخواهد برای اندازه کاندومها مقررات تعیین کند و همه آنها را تحت عنوان «کاندوم اروپایی» در اندازههای یکسان تولید کند.
این اطلاعات نادرست باعث شده بود که مردم به شدت رنجیدهخاطر شوند، چرا که احساس میکردند بروکسل میخواهد در زندگی جنسی آنها مداخله کند.
ولی کاندومهای یک اندازه با بروکسل هیچ ارتباطی نداشت و از اول هم کذب بود. چه بسا تعریف استاندارد برای اندازه کاندومها در سراسر اروپا بر عهده کمیته استانداردسازی اروپا است که اساسا یک نهاد خارج از نهاد اتحادیه اروپا است.