اپوزیسیون ترکیه که در انتخابات عمومی سال ۲۰۲۳ میلادی مقابل رجب طیب اردوغان شکست خورد، اکنون قصد دارد در انتخابات محلی این کشور که روز یکشنبه برگزار می‌شود، تا حدودی این شکست را جبران کند و برای این کار نیز بزرگترین امیدش کسی نیست جز اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول.
آگهیانتخابات سراسری شهرداری‌ها که روز یکشنبه ۳۱ مارس برگزار می‌شود می‌تواند یا بار دیگر کنترل اردوغان را بر سراسر ترکیه تقویت کند و یا نشان‌دهنده تغییری در چشم‌انداز سیاسی ترکیه باشد که در حال حاضر عمیقاً دوپاره شده است.
انتظار می‌رود که نتایج این انتخابات، بطور جدی تحت تاثیر مشکلات اقتصادی ناشی از تورم افسارگسیخته در این کشور همچنین نظر رای دهندگان کُرد از یکسو و اسلام گراها از سوی دیگر قرار گیرد.
پیش از این نیز اپوزیسیون دولت اردوغان توانسته بود در انتخابات محلی سال ۲۰۱۹ میلادی، از کنترل دولت دست‌کم در دو شهر بزرگ این کشور بکاهد. یعنی زمانی که نامزدهای حزب حاکم «عدالت و توسعه» در دو شهر اصلی استانبول و آنکارا (که به مدت ۲۵ سال توسط این حزب و اسلاف اسلامگرای آن اداره می‌شد) شکست خوردند.
با این وجود اردوغان سال گذشته با پیروزی دوباره در انتخابات ریاست جمهوری و به دست آوردن اکثریت پارلمانی به کمک متحدان ملی‌گرا، توانست قدرت خود را در کشور تحکیم ببخشد.
آخرین نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که اکرم امام‌اوغلو و رقیب اصلی‌اش یعنی مراد کوروم از حزب «عدالت و توسعه» رقابت تنگاتنگی در شهر ۱۶ میلیون نفری استانبول دارند.
در این میان رجب طیب اردوغان نیز سکوت نکرده و در سخنرانی‌هایش تاکید می‌کند که ترک‌ها برای دفاع از خود در برابر دشمنان، باید به حزب «عدالت و توسعه» رأی دهند.
او روز دوشنبه در جریان نشستی در استان توقات واقع در شمال این کشور نیز گفت: «کسانی که نمی‌توانند قدرت فزاینده ترکیه در منطقه و جهان یا موضع اصولی و منصفانه آن را درک کنند، در حال حاضر در کمین نشستند».
مورات یتکین، تحلیلگر سیاسی، با اشاره به پیروزی اپوزیسیون در انتخابات محلی سال ۲۰۱۹ استانبول، به رویترز می‌گوید: «شکست اردوغان و حزب عدالت و توسعه در انتخابات ۲۰۱۹ استانبول، ضربه‌ای بزرگ و خدشه‌ای برای اعتبار اردوغان بود. زیرا تا آن زمان او خود را شکست‌ناپذیر می‌دانست. بویژه آنکه پیروزی او در این انتخابات به آن معنی است که اردوغان می‌تواند قدرت خود را به ادارات محلی نیز گسترش دهد.»
امیدی برای احیای مخالفان؟
برک اسن، تحلیلگر سیاسی از دانشگاه سابانچی نیز معتقد است که پیروزی دوباره اکرم امام‌اوغلو در انتخابات پیش‌رو باعث احیای مخالفان خواهد شد.
او می‌گوید: «اگر نامزد مخالف دولت بتواند در استانبول پیروز شود، دست‌کم حزب اصلی مخالف اردوغان می‌تواند قدرت کافی برای را به چالش کشیدن او در سال‌های آینده به دست آورد.»
به نظر می‌رسد که امام‌اوغلو نیز همین هدف را دنبال می‌کند. او در یکی از سخنرانی‌هایش خطاب به جوانان ترک در استانبول گفت: «سرنوشت ترکیه در دستان شماست. شما می‌توانید با یک رای آنچه را که در ترکیه اشتباه است تغییر دهید.»
با این وجود این انتخابات در حالی برگزار می‌شود که به گفته منتقدان دولت، اردوغان مخالفت‌ها را خفه کرده، حقوق بشر را از بین برده و قوه قضائیه و دیگر نهادهای دولتی را تحت سیطره خود قرار داده است.
رسانه های طرفدار دولت نیز بطور کامل به پوشش تجمعات روزانه اردوغان می‌پردازند و پوشش فعالیت‌های تبلیغاتی مخالفان را بسیار محدود کرده‌اند.
به همین دلیل برک اسن معتقد است که در حال حاضر «زمین بازی به نفع اتحاد حاکم، کج شده است» و اینکه امام‌اوغلو اساساً به‌تنهایی می‌جنگد.
دردسرهای حزب اسلامگرای «رفاه نوین»
اردوغان با یک چالش کوچک نیز روبروست و آنهم افزایش حمایت‌ها از حزب تازه تاسیس و اسلامگرای «رفاه نوین» به دلیل موضع تند این حزب علیه اسرائیل در جریان جنگ غزه همچنین نارضایتی از مدیریت اقتصادی حزب عدالت و توسعه است.
اگرچه لفاظی‌های اردوغان علیه اسرائیل تند بوده، اما آنکارا همچنان روابط تجاری خود را با اسرائیل حفظ کرده است که انتقاد حزب «رفاه نوین» را برانگیخته و باعث خشم ترک‌هایی شده که می‌خواهند دولت در حمایت از فلسطینیان فعال‌تر عمل کند.
مهمت آلتینوز، معاون این حزب نیز خواستار تحریم تجاری اسرائیل است و به رویترز می‌گوید: «اگر ما یعنی "حزب رفاه نوین" در قدرت بودیم، اسرائیل نمی‌توانست به غزه حمله کند.»
نظرسنجی‌ها نیز نشان می‌دهد که حمایت از حزب رفاه در آستانه این انتخابات ممکن است تا دو برابر افزایش یابد و به حدود ۵ درصد برسد؛ آرایی که می‌توانست پیش از این به حزب «عدالت و توسعه» برسد.
آگهیمورات یتکین، تحلیلگر سیاسی، درباره این حزب نیز می‌گوید: «آنها موضعی رادیکال‌تر و کاملا ضد اسرائیلی دارند و این باعث محبوبیت‌شان در میان اسلام گرایان رادیکال شده است.»
نامزد جدیدی برای انتخابات ریاست جمهوری؟
بر اساس نظرسنجی‌ها، توان اردوغان برای به دست آوردن کنترل مجدد بر استانبول به نظر رای دهندگان کُرد نیز بستگی دارد که انتظار می‌رود بسیاری از آنها وفاداری به حزب «عدالت و توسعه» را کنار بگذارند و از امام اوغلو حمایت کنند.
عملکرد اقتصادی دولت نیز بر این انتخابات تاثیرگذار است. ترک‌ها سال‌هاست که با افزایش شدید قیمت‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند و تورم سالانه هنوز نزدیک به ۷۰ درصد است.
اما در کنار نگرانی‌های اقتصادی که در سراسر ترکیه دیده می‌شود و احتمالا بر نتایج در تمام انتخابات محلی تاثیر خواهد گذاشت؛ توجه‌ها بطور ویژه به سمت استانبول و سرنوشت سیاسی اکرم امام‌اوغلو است.
مهمت علی کولات، رئیس مرکز تحقیقات اجتماعی MAK می‌گوید: «اگر امام‌اوغلو در این انتخابات شکست بخورد، افسانه او نیز با مشکل بزرگی روبرو خواهد شد. اما پیروزی برای او احتمالا همه چیز را تغییر خواهد داد و امام‌اوغلو به بازیگر مهمی در سیاست ترکیه برای ۲۰ سال آینده تبدیل خواهد شد و به احتمال زیاد در انتخابات ریاست جمهوری آینده نیز نامزد می‌شود.»
آگهی