یک نفتکش زنگ زده حاوی بیش از یک میلیون بشکه نفت که از سال ۲۰۱۵ در سواحل جنگ زده یمن رها شده، به یک خطر زیست محیطی بالقوه تبدیل شده است؛ چراکه در صورت انفجار می‌تواند تبعات جبران ناپذیری داشته باشد.
آگهیاین نفتکش که «صافر» نام دارد مدت‌ها به عنوان یک سکوی شناور ذخیره نفت مورد استفاده قرار می‌گرفت.
این نفتکش در بندر الحدیده در غرب یمن در دریای سرخ لنگر انداخته و در طول هشت سال جنگ داخلی یمن بلااستفاده مانده است.
«صافر» که در حدود هشت کیلومتری ساحل قرار دارد حامل چهار برابر میزان نفتی است که در فاجعه اکسون والدز در سال ۱۹۸۹ در آلاسکا به دریا ریخته شد. به همین دلیل بسیاری نگرانند انفجار احتمالی آن یک فاجعه زیست محیطی رقم بزند.
سیستم‌های مورد نیاز برای پمپاژ گاز بی‌اثر به مخازن این نفتکش در سال ۲۰۱۷ کار خود را متوقف کردند و این مسئله خطر انفجار را افزایش داده است. سازمان ملل و موسسه صلح سبز این کشتی را یک «بمب ساعتی» توصیف کرده‌اند.
بودجه عملیات سازمان ملل برای انتقال نفت از «صافر» و یدک‌کشی کشتی به محل اسقاط نیز حدود ۱۴۳ میلیون دلار برآورد شده است.
سازمان ملل می‌گوید که هنوز به ۲۲ میلیون دلار اضافی نیاز دارد تا «صافر» را به محوطه بازیافت بکشد و کشتی جایگزین را به‌طور ایمن ببندد تا از ذخیره‌سازی ایمن نفت اطمینان حاصل شود؛ تا زمانی که مقصد نهایی آن مشخص شود.
۲۰ میلیارد آسیب زیست محیطی
در صورت نشت، سازمان ملل تخمین می‌زند که هزینه‌های پاکسازی به بیش از ۲۰ میلیارد دلار برسد و پیامدهای بالقوه فاجعه‌بار زیست محیطی، انسانی و اقتصادی داشته باشد.
به گفته سازمان ملل، یک نشت، بزرگ جوامع ماهیگیری در سواحل دریای سرخ یمن را نیز ویران می‌کند و معیشت ۲۰۰ هزار نفر را از بین می‌برد.
این اتفاق همچنین می‌تواند کارخانه‌های نمک‌زدایی در دریای سرخ را تعطیل کند و بنادر حدیده و سلیف را ببندد؛ اتفاقی که به معنای توقف راه‌های حیاتی برای آوردن غذا، سوخت و سایر منابع حیاتی به یمن است. کشوری که بیشتر مردم آن برای بقای خود به کمک‌های جهانی وابسته هستند.
اما علاوه بر یمن این نشت می‌تواند به عربستان سعودی، اریتره، جیبوتی و سومالی برسد و هوایی بسیار آلوده را در منطقه وسیعی تولید کند و کل جوامع را در معرض سموم تهدید کننده زندگی قرار دهد.
سازمان ملل می‌گوید که ترافیک دریایی از طریق تنگه باب المندب به کانال سوئز، مسیر منتهی به مدیترانه، ممکن است مختل شود و روزانه میلیاردها هزینه داشته باشد.
اختلالات و تاخیر
تلاش‌ها برای بازرسی کشتی در حال فرسودگی سال‌ها به طول انجامید و درخواست‌های سازمان ملل برای دسترسی، مکررا توسط شورشیان حوثی که کنترل بسیاری از مناطق شمالی یمن از جمله بندر حدیده را در اختیار دارند، رد شد.
در مارس سال گذشته، حوثی‌ها یادداشت تفاهمی با سازمان ملل امضا کردند که چارچوبی برای همکاری برای تسهیل پروژه ایجاد کرد.
بازرسی‌ها سرانجام در ۳۰ می با ورود تیمی از کارشناسان شرکت خصوصی SMIT Salvage که مقدمات عملیات را آغاز کردند، آغاز شد.
در ماه ژوئن، سازمان ملل پوشش بیمه‌ای را برای عملیات پیچیده و پرخطر تضمین کرد و مانع بزرگ دیگری را برطرف کرد.
پمپاژ نفت
در اوایل ماه جاری، سازمان ملل اعلام کرد که SMIT کشتی را به اندازه کافی برای انتقال کشتی به کشتی با ثبات اعلام کرده است.
ناوتیکا، ابر نفتکشی که سازمان ملل برای انتقال نفت خریداری کرد، روز یکشنبه از جیبوتی وارد منطقه شد و قرار بود در کنار «صافر» پهلو بگیرد و انتظار می‌رود عملیات پمپاژ ظرف سه روز آغاز شود.
پیتر بردوسکی، مدیر عامل شرکت مادر بوسکالیس SMIT Salvage، ماه گذشته گفت که خالی کردن نفت از این نفتکش بین یک هفته تا یک ماه طول می‌کشد.
آگهیبا این حال سازمان ملل هشدار داده که حتی پس از انتقال نفت، نفتکش «صافر» در حال پوسیدگی همچنان یک تهدید زیست محیطی باقی می‌ماند و حفظ بقایای چسبناک نفتی و ماندن آن در شرایطی که در خطر تجزیه قرار دارد می‌تواند یک تهدید جدی برای محیط زیست منطقه به شمار آید.
قرار است SMIT در حین و پس از انتقال، میزان لجن نفتی باقی مانده در مخازن «صافر» را ارزیابی کند و برای تمیز کردن به محلی دیگر منتقل شود که خطر نشت احتمالی در آنجا وجود نداشته باشد.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
قرار است «صافر» به طور کامل از رده خارج شود و قطعات آن بازیافت شوند؛ هرچند بسیاری نگرانند این فرآیند آنطور که برنامه‌ریزی شده موفقیت آمیز نباشد و در طول انجام عملیات، اتفاقات ناگوار پیش‌بینی نشده‌ای رخ دهد که به آلودی زیست محیطی منجر شود.