اتحادیه اروپا از زمان سخنرانی سال گذشته خانم فن در لاین تاکنون چهار دور جدید تحریم علیه روسیه اعمال کرده است که مجموع این تحریمها را به یازده بسته رسانده است.
اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا روز چهارشنبه ۱۳ سپتامبر به ایراد سخنرانی سالانه در خصوص وضعیت کنونی و چشمانداز آینده اتحادیه خواهد پرداخت.
یورونیوز بر آن است تا به همین مناسبت و پیش از انجام این سخنرانی، تحقق تعهدات وعده داده شده از سوی رئیس نهاد اجرایی اتحادیه اروپا طی یک سال گذشته را مورد بررسی قرار دهد.
رئیس کمیسیون اروپا سال گذشته طی سخنرانی یک ساعته خود در پارلمان اروپا فهرست نسبتاً قابل توجهی از پیشنهادات و ابتکارات سیاسی را ارائه کرد و متعهد شد که این تعهدات طی دوازده ماه آینده به اجرا گذاشته شود.
همانطور که انتظار میرفت و از لباس زرد و آبی رنگ (به رنگ پرچم اوکراین) خانم فن در لاین مشخص بود، تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در کانون این سخنرانی قرار داشت.
بحران انرژی، اقتصاد، قوانین مالیاتی، قراردادهای تجاری، فساد، مهاجرت و دفاع از دموکراسی نیز از جمله دیگر محورهای عمده رئیس کمیسیون اروپا در سال گذشته میلادی بود.
یورونیوز به وعدههای کلیدی سال گذشته نگاهی میاندازد تا ببیند چه تعداد از آنها عملی شده و چه تعداد در طول مسیر رها شدهاند.
همبستگی «تزلزل ناپذیر» با اوکراین
وعده: اورزولا فن در لاین متعهد شد که تجهیزات نظامی و تسهیلات مالی اتحادیه اروپا برای مقاومت در برابر تهاجم نظامی روسیه و مقابله با پیامدهای این جنگ وحشیانه در اختیار اوکراین قرار گیرد.
نتیجه: کمیسیون اروپا ابتدا یک بسته کمک مالی ۱۸ میلیارد یورویی برای حمایت از صندوق اعتبارات کییف تا سال ۲۰۲۳ پیشنهاد کرد که سرانجام پس از برداشته شدن وتوی مجارستان از روی این طرح به تصویب شد. کمیسیون سپس از تسهیلات ۵۰ میلیارد یورویی شامل کمک های بلاعوض و وام برای تضمین کمکهای مالی بلندمدت به اوکراین رونمایی کرد. این بسته همچنان در دست بررسی و رایزنی است و اجرایی شدن آن به بازنگری بودجه چندساله اتحادیه اروپا بستگی دارد.
اتحادیه اروپا علاوه بر این، حمایت نظامی خود از اوکراین را در قالب سازکاری موسوم به تسهیلات صلح اروپا از ۲.۵ به ۵.۶ میلیارد یورو افزایش داد و به روند اجرای یک طرح صنعتیِ ۵۰۰ میلیون یورویی برای افزایش تولید گلولههای توپ سرعت بخشید.
نزدیک کردن اوکراین به قلمرو اتحادیه
وعده: خانم فن در لاین سال گذشته وعده داد که کمیسیون تحت ریاست وی اوکراین را وارد منطقه تردد آزاد اروپا کند و نیز امکان «دسترسی شفاف» این کشور به بازار واحد را فراهم آورد.
وی در این خصوص گفته بود: «بازار واحد ما یکی از بزرگترین دستاوردهای موفق اروپایی است و اکنون زمان توفیق بیشتر آن فرا رسیده است.»
نتیجه: کمیسیون اروپا فوریه گذشته پیشنهادی را برای دادن مجوز به اوکراین به منظور ورود به منطقه تردد آزاد تصویب کرد، اما این روند هنوز کامل نشده است زیرا کییف همچنان باید چارچوب قانونی و حقوقی خود را با این روند هماهنگ کند.
دسترسی اوکراین به بازار واحد اما کمی پیچیدهتر است. اتحادیه اروپا حتی پیش از این در پی شکایات لهستان، مجارستان، اسلواکی، رومانی و بلغارستان، واردات غلات اوکراین را به صورت موقت ممنوع کرد. کشورهای یاد شده مدعی هستند که واردات این محصولاتِ برخودار از معافیت گمرکی، قیمتها را در بازارهای داخلی کاهش می دهند. این محدودیت خشم کییف را برانگیخته و سبب بروز تنش و اختلاف میان پنج کشور یاد شده اروپای شرقی و سایر کشورهای عضو اتحادیه شده است.
گفتنی است که مناقشه و اختلافات میان اعضا بر سر واردات غلات اوکراین تا به امروز همچنان حل نشده باقی مانده است.
تداوم و استحکام تحریمها علیه روسیه
وعده: رئیس کمیسیون اروپا سال گذشته در استراسبورگ مقابل نمایندگان پارلمان اروپا، ضمن تاکید بر لزوم ادامه وضع تحریمها علیه روسیه برای کاستن از توانایی جنگی کرملین گفت: «اکنون زمان آن رسیده است که قاطعیت نشان دهیم و مماشات نکنیم.»
نتیجه: اتحادیه اروپا از زمان سخنرانی سال گذشته خانم فن در لاین تاکنون چهار دور جدید تحریم علیه روسیه اعمال کرده است که مجموع این تحریمها را به یازده بسته رسانده است. یکی از مهمترین این تحریمها اوایل دسامبر گذشته اعمال شد، زمانی که اتحادیه اروپا با هماهنگی گروه ۷ و استرالیا، برای تجارت دریایی نفت خام و محصولات پالایش شده روسیه، که یکی از منابع اصلی درآمد کرملین محسوب میشود، سقف قیمت و محدودیت تعیین کرد.
اتحادیه اروپا همچنین زرادخانه اقدامات قانونی خود را برای مبارزه با دور زدن این تحریم ها که نمونههایی از آن در روابط تجاری روسیه با کشورهایی چون امارات عربی متحده، ترکیه، قزاقستان، ازبکستان و ارمنستان دیده شده بود، تقویت کرد.
اتحادیه اروپا همچنین برای اولین بار سه شرکت مستقر در چین و مظنون به مشارکت در دور زدن این تحریمها را در فهرست سیاه خود قرار داد.
با این حال، اتحادیه اروپا به رغم مجازاتها و محدودیتهای یاد شده، هنوز طرح از پیش اعلام شده مبنی بر تحریم الماس روسیه را عملی نکرده است.
رهایی از وابستگی به انرژی روسیه
وعده: رئیس کمیسیون اروپا سال گذشته با تکرار آنچه از زمان شروع جنگ بارها از آن سخن به میان آمده بود، تاکید کرد: «وابستگی به سوختهای فسیلی روسیه بهای بسیار بالایی دارد. ما باید از این وابستگی در سراسر اروپا خلاص شویم.»
نتیجه: در حالی که اتحادیه اروپا موفق شد تا حد زیادی خود را از زغال سنگ و نفت دریایی روسیه بینیاز کند اما واردات گاز روسیه به اتحادیه، به ویژه گاز طبیعی مایع همچنان ادامه دارد. گزارشی که ماه گذشته منتشر شد، نشان داد که اتحادیه اروپا در مجموع بالاتر از چین، بزرگترین مشتری الانجی روسیه است.
با این حال واردات گاز طبیعی مایع روسیه به اتحادیه اروپا بر اساس گزارش یاد شده در نیمه نخست سال جاری میلادی نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۱ حدود ۳۰ درصد کاهش داشته است.
جداسازی قیمتهای در زمینه انرژی
وعده: سخنرانی سال گذشته وضعیت اتحادیه، در بحبوحه بحران انرژی و فضایی از حدس و گمان و بلاتکلیفی ایراد شد که در آن شاهد بالارفتن بیسابقه قیمت گاز و برق بودیم.
ارزولا فن در لاین در این خصوص تاکید کرده بود: «ما باید تاثیر غالب گاز بر قیمت برق را برداشته و اقدام به قیمتگذاری جداگانه کنیم. به همین دلیل است که قصد داریم اصلاحات عمیق و جامعی در بازار برق انجام دهیم.»
نتیجه نهایی: ایده جداسازی به قوانین قیمتگذاری اشاره دارد که به موجب آن قیمت نهایی برق با قیمت گرانترین سوخت مورد استفاده در فرایند تولید تعیین میشود. در بیشتر موارد این سوخت گاز است. در اوج بحران انرژی، زمانی که قیمت گاز از کنترل خارج شد، این پیوستگی زمینه طرح پیشنهاد مبنی بر اصلاحات ساختاری را فراهم کرد.
اما هنگامی که بازار به ثبات و سطوح قابل تحمل از نظر قیمت بازگشت، تمایل به انجام اصلاحات در زمینه پویایی قیمت گذاری از بین رفت. هنگامی که کمیسیون اروپا ماه مارس از اصلاحات خود رونمایی کرد، هیچ اشاره ای به جداسازی قیمتها در آن مشاهده نشد. در عوض، این بازنگری عمدتا بر قراردادهای بلندمدت برای افزایش قابلیت پیشبینی و نیز ثبات قیمت ها متمرکز بود.
صندوقی که هرگز وجود نداشت
وعده: رئیس کمیسیون در طول مدت مأموریت خود همواره از ایده استقلال راهبردی به عنوان ابرازی برای خودکفایی و انعطافپذیری بیشتر اتحادیه اروپا در برابر غافلگیریهای جهانی دفاع کرده است. او در این خصوص طی سخنرانی سال گذشته خود دو وعده مرتبط داده بود. نخست، «قانون اروپا برای مواد خام حیاتی» با هدف کاهش وابستگی اتحادیه به تامین کنندگان خارجی مواد کمیاب مورد نیاز برای ایجاد تحول عمده در عرصه دیجیتال و محیط زیست؛ دوم، ایجاد «صندوق حاکمیت اروپا» برای تامین مالی پروژههای ملی در زمینه فناوریهای پیشرفته.
نتیجه: قانون مواد خام حیاتی در اواسط ماه مارس ارائه شد و این موضوع اکنون محور مذاکرات بین کشورهای عضو و پارلمان اروپا است که همگی از این قانون استقبال کرده و قصد خود را برای پیشبرد آن نشان دادهاند.
پیشنهاد ایجاد «صندوق حاکمیت» اما با چنین استقبالی مواجه نشد. رئیس کمیسیون پس از سخنرانی سال گذشته، این ایده را در چندین نطق دیگر با هدف تشکیل یک صندوق ذخیره جمعی برای کمک مالی به فناوریهای تولید شده در اتحادیه اروپا تکرار کرد. اما این پروژه بزرگ به سرعت با مقاومت اکثر کشورهای عضو روبرو شد.
اعضای تیم رهبری کمیسیون اروپا در نهایت مجبور شدند ماهیت اصلی صندوق حاکمیت را به یک پلتفرم اروپایی برای فناوریهای راهبردی تغییر دهند که در بازنگری بودجه چند ساله اتحادیه برای آن یک بسته اعتباری۱۰میلیارد یورویی در نظر گرفته شده است.
صفحه ایکس (توییتر) یورونیوز فارسی را دنبال کنید
مبارزه با اسبهای تروآ
وعده: ارزولا فن در لاین در اواخر سخنرانی وضعیت اتحادیه سال گذشته خود، به «دروغهای سمی» رژیمهای خودکامه برای بی ثبات کردن کشورهای دموکراتیک اشاره کرد و گفت: «ما باید در برابر مداخلات بدخواهانه بهتر از خود محافظت کنیم. به همین دلیل است بسته ای از اقدامات را برای دفاع از دموکراسی ارائه می کنیم. ما به هیچ اسب تروا مستبدی اجازه نخواهیم داد که از درون به دموکراسیهای ما حمله کند.»
نتیجه: یک سال بعد از این سخنرانی هنوز بستهای برای «دفاع از دموکراسی» در هیچ کجا یافت نشده است. به گزارش وبسایت کمیسیون، نهاد اجرایی اتحادیه اروپا در حال بررسی نظرات جمعآوری شده در این خصوص طی یک دوره مشورت و رایزنی با اعضا است که از فوریه تا آوریل به طول انجامید.