اقتصاد جهان به میزان زیادی وابسته به کشتیرانی است. هر سال ۱۱ میلیارد تن کالا با کشتی در دنیا جابه‌جا می‌شود.
آگهیبحران کووید و تغییرات آب‌وهوایی چالشی جدی برای زنجیرهٔ تأمین کالاها در بازارهای جهان پدید آورده است. اما مدیران شرکت‌های فعال در این حوزه برای عبور از طوفان اقتصادی چه کرده‌اند؟ این برنامهٔ تبادل به پاسخ این پرسش اختصاص دارد.
پنج مانع اصلی زنجیرهٔ تأمین کالاها
طبق اعلام مجمع جهانی اقتصاد پنج عامل اصلی در سطح جهانی مانع زنجیره‌های تأمین کالا شده‌اند.
یکم، تورم مهارگسیخته‌ای که قدرت خرید میلیون‌ها مصرف‌کننده و و تقاضای بازار را کاهش داده، و بی‌ثباتی فعلی برنامه‌ریزیِ زنجیرهٔ تأمین را دشوار کرده است. دوم، کارکنان اروپایی بسیاری در اعتراض به کافی نبودن دستمزدها در مقایسه با نرخ تورم به اعتراض و اعتصاب رو آورده‌اند. سوم، افزایش هزینهٔ انرژی که سبب کاهش تولید شرکت‌ها شده کار را برای برنامه‌ریزان زنجیرهٔ تأمین کالا دشوارتر کرده است. چهارم، جنگ و تنش‌های سیاسی نیز به آشفتگی و بی‌ثباتی دامن زده است. پنجم، بحران تغییرات آب‌وهوایی سبب تغییر مقررات و نیز قواعد بازار شده و از همین حالا شاهد آسیب‌ها و اختلالات ناشی از تغییرات ناگهانی آب‌وهوا هستیم.
طبق پیشبینی ۷۷ درصد از اقتصاددانان برجستهٔ دنیا صاحبان صنایع برای مقابله با چالش‌های موجود زنجیرهٔ تأمین را بهبود خواهند داد.
رانجیو منون، مدیرعامل شرکت ترابری جی‌دبلیو‌سی در دُبی که در زمینه خدمات زنجیرهٔ تأمین کالا فعال است دربارهٔ وضعیت فعلی زنجیرهٔ تأمین کالا می‌گوید: «زنجیره‌های تأمین در دنیا پس از سه سالِ دشوار دارند دوباره جان می‌گیرند. اوضاع بازار امروز فرق زیادی کرده. شرکت‌ها برای تنوع‌بخشی به محصولات و کاهش وابستگی در زمینهٔ تأمین مواد خام راهکارهای مختلفی را در پیش گرفته‌اند، و همین مسئله را پیچیده‌تر کرده. چراکه عرضه‌کنندگان مواد خام بیشتر شده‌اند و این امر روی قیمت‌ها تأثیر گذاشته، هرچند چنان‌که اخیرا شاهد بوده‌ایم از خطرات زنجیرهٔ تأمین کم کرده.»
تحول صنعت کشتیرانی و انبارداری برای رویارویی با چالش‌های تازه
اقتصاد جهان به میزان زیادی وابسته به کشتیرانی است. هر سال ۱۱ میلیارد تن کالا با کشتی در دنیا جابه‌جا می‌شود.
بندرگاه آنت‌ورپ با وسعت ۱۳۰ کیلومتر مربع چهاردهمین بندرگاه بزرگ جهان و دومین بندر بزرگ اروپاست. مسئولان این بندر می‌خواهند با دیجیتالی کردن امور بندری آن را به یکی از پیشروترین بنادر دنیا تبدیل کنند.
ارتباطات دریایی حتی امروز هم به شکل صوتی یعنی با تلفن و بی‌سیم صورت می‌گیرد، کاری که ثبت و بررسی‌شان را دشوار می‌کند. مسئولان بندر آنت‌ورپ کوشیده‌اند با استفاده از هوش مصنوعی اصوات را به متن تبدیل کنند. برای نمونه، هوش مصنوعی روشن می‌کند که آیا بین ناخداهای دو کشتی بحثی درگرفته یا نه. اروین ورس‌ترالن مسئول امور دیجیتال این بندر دراین‌باره می‌گوید: «با این روش وقتی مسئولان بررسی حوادث و اختلالات، در انبار کاه دنبال سوزن می‌گردند ظرف ۵ تا ۱۰ ثانیه جستجو آن را پیدا کنند، و می‌گویند: بسیار خوب، پس مسئله این بوده است.»
استفاده از فناوری‌های تازه برای صرفه‌جویی در زمان و مکان خود به کسب‌وکاری چندین میلیارد دلاری بدل شده است و یکی از پیشروان این زمینه شرکت ترابری جی‌ایکس‌او است. مارک مندوکا، مدیر سرمایه‌گزاری این شرکت در نیویورک دربارهٔ نوع و شیوهٔ کار این شرکت می‌گوید: «شرکت ما بر اثر تقاضای موجود برای این کار طی ۲۰ سال گذشته شکل گرفته و امروز حدود ۹۰۰ انبار عظیم بندرگاهی را در ۲۸ کشور دنیا اداره می‌کند، ما در واقع کار انبارداری را سریع‌تر و دقیق‌تر و بهتر از مسئولان خودِ بنادر انجام می‌دهیم.»
او دربارهٔ تحولات کشتیرانی می‌گوید: «در ۳۰ سال گذشته اساسا مواد اولیه بیشتر به سمت آسیا رفته و نهایتا به شکل کالا به سمت مصرف‌کنندگان جهانی برگشته. اما این خط تجاری اخیرا به شدت تحت فشار بوده، نه فقط به خاطر همه‌گیری بلکه همچنین به خاطر افزایش اساسی دستمزدها، چنان که شکاف بازارهای شرق و غرب در ده سال گذشته بسیار کم شده است.»