بریتانیا؛ چالشها و فواید فرایند تصمیم گیری مشترک پزشک و بیمار

آگهی

امروزه یکی از گرایشهای در بهداشت و درمان، تصمیم گیری مشترک پزشک و بیمار نام دارد. این فرایند دقیقا چیست و چالشهای آن چه هستند؟ در این گزارش «مراقبت هوشمند» از بریتانیا می بینیم که همکاری پزشک و بیمار عملا چگونه است؟

یکی ازگرایشهای جدید و مهم در بهداشت و درمان، تصمیم گیری مشترک پزشک و بیمار نام دارد. این فرایند درحال حاضر در کاردیف در بریتانیا بین پزشک و کسانی که در دورن مرخصی استعلاجی هستند، از طریق پرسشنامه هایی در حال بررسی و آزمایش است.

فرآیند تصمیم گیری مشترک بیمار و پزشک در تئوری فوق العاده است. اما عملا چطور؟ دکتر کری والبای، پزشک خانواده در ولز بریتانیاست. وی می گوید که پرسشنامه های این آزمون چیزهای جدیدی را درباره بیماران نشان می دهد.

وی می گوید: «ابتدا خیلی راغب نبودیم از این پرسشنامه ها استفاده کنیم چون فرم های زیادی را باید پر کرد و کارتان کند می شود. اما موافقت کردیم که آزمایش کنیم. از تعاملی که بین پزشک و بیمار به وجود آمد، شگفتزده شدیم. گاهی موارد ساده ای پیش می آمد. مثلا بیمار می گفت نمی تواند چیزی را بلند یا جابجا کند و ما ممکن بود یادداشت ساده ای بنویسیم که برای یک ماه بیمار چیزی را بلند یا جابجا نکند.»

از سوی دیگر بندرت پزشک خانواده قادر است وضعیت بیمار را آن قدر خوب ارزیابی کند که بفهمد علت مشکلاتش چیست و برای این که به کار بازگردد، چه رویه درمانی را باید پیش بگیرد.

پرفسور دبی کوهن، استاد بهداشت حرفه ای در دانشگاه کاردیف است که مدیریت این آزمون را بر عهده داشته است. وی تأکید می کند برای اینکه پزشک وضعیت بیمار را بهتر بفهمد آنچه از بیمار می پرسد بسیار مهم است.

پروفسور کوهن می افزاید: «هنگامی که پزشک عمومی با بیمار گفتگو می کند، یکی از مهمترین پرسش ها این است که چه زمان بیمار می توان سر کارش برگردد. دیگر اینکه چه قدر می توان مطمئن بود که بیمار کاملا درمان خواهد شد و سر کار باز خواهد گشت. شاید بیمار کاملا مطمئن باشد که می تواند سر کار برگردد، اما از طرف دیگر اهمیت موضوع را درست درک نکند. مثلا اگر بیمار بگوید که “بله برای من خیلی خیلی مهم است که سر کار برگردم“، اما حتی نتواند از در خانه اش هم بیرون برود، آنگاه پرسشهای پزشک از بیمار خیلی متفاوت خواهد بود.»

مراقبت بهداشتی بهتر، هزینه کمتر

دولت بریتانیا می خواهد که بیماران در تصمیم گیری های مربوط به مراقبتهای بهداشتی خود نقش داشته باشند.

اما برای سیستم ملی بهداشت و درمان در کشوری که حدود یک چهارم جمعیت آن از یک بیماری مزمن رنج می برند، و روزانه به بیش از ۶۶۰ هزار بیمار رسیدگی می کند، این کار چالش بزرگی است، و البته تنها مشکل هم نیست.

در انگلستان مثل دیگر کشورهای اروپایی فشار زیادی برای کاهش هزینه های بهداشت و درمان وجود دارد. بنابراین چطور می توان مفهوم تصمیم گیری مشترک پزشک و بیمار را در بافت چنین کاهش بودجه ای جا انداخت؟ یورونیوز این پرسش را با الف کولینز، یکی از کارشناسان مهم خدمات بهداشتی و درمانی انگلستان در میان گذاشته است.

آقای کولینز که قبلا پزشک خانواده بوده و همیشه به موضوع تصمیم گیری مشترک با بیمار علاقه داشته است در این باره می گوید: «چرا نباید نخواهیم چنین کاری کنیم؟ چرا نباید مردم در تصمیم گیری سهیم باشند و ما در این تصمیم گیری ها به آنها کمک کنیم؟ کار درست همین است. از نظر هزینه ها و کاهش آن، شواهدی وجود دارد که مردمی که در تصمیم گیری های درمانی سهم دارند، معمولا سراغ درمانهای کم هزینه تری می روند که به جراحی نیاز ندارد، درمان هایی که خطر کمتری دارند. اما فکر می کنم بهترین استدلال این است که ما باید خدمات بهداشتی و درمانی ای فراهم کنیم که بیمارانِ آگاه و مطلع می خواهند و نه خدماتی که ما فکر می کنیم بیمار باید دریافت کند. بنابراین پول را باید در این جهت خرج کنیم.»

کارشناسان و پزشکان در کاردیف معتقدند که بدنبال تغییر لحن و محتوای گفتگو بین بیمار و پزشک، تغییرات عمده ای هم در حوزه وسیعتر بهداشت و درمان رخ خواهد داد.

دکتر کری والی در این باره می گوید: «پیش از این، شاید خیلی دیکتاتور مآب بودیم. از این به بعد به بیمار خواهیم گفت که درمانی که باید انجام بگیرد، چیست و تصمیم گیری با خود اوست. بیشتر تصمیم گیری ها حتی در این حد که “آیا به مسکن نیاز دارید یا نه” تصمیمی مشترک است که بیمار در آن سهم خواهد داشت.»

دانشگاه کاردیف قصد دارد آزمون دیگری در زمینه تصمیم گیری مشترک در بهداشت و درمان حرفه ای به انجام برساند.