دستاورد نشست مخالفان حکومت ایران در استکهلم چه بود؟

دستاورد نشست مخالفان حکومت ایران در استکهلم چه بود؟
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

حاصل نشست جمعی از مخالفان حکومت جمهوری اسلامی ایران که به دعوت مرکز بین المللی «اولاف پالمه» برای «اتحاد برای دموکراسی در ایران» در استکهلم گرد هم آمدند، گزارشی بود که به امضای ۴۴ شرکت کننده در این گردهمایی رسید.

بر اساس این گزارش، شرکت کنندگان به توافق رسیدند که برای دموکراسی بر مبنای جدایی دین از حکومت و انتخابات آزاد، بر اساس معیارهای بین المللی نیروهای بیشتری از اپوزیسیون را در تداوم این نشست‌ها گرد هم آورند.

نشست دو روزه در تاریخ ۴ و ۵ فوریه ۲۰۱۲ (۱۵ و ۱۶ بهمن ماه) در حومۀ استکهلم، پایتخت سوئد برگزار شد. از میان ۶۰ میهمان دعوت شده، ۴۶ فعال مخالف جمهوری اسلامی از قشرهای متنوع جامعه از جمله استاد دانشگاه، وکیل، دانشجویان گریخته از ایران، فعالان سیاسی، فیلمساز، نویسنده و روزنامه نگار، و همچنین شخصیت های کرد حضور داشتند.

این گردهمایی به درخواست چندی از چهره‌های سیاسی مخالف حکومت ایران از مرکز بین المللی اولاف پالمه برپا شد که مسئولیت دعوت و میزبانی را برعهده داشت. مهرانگیز کار، حسن شریعتمداری، محسن مخلباف، محسن سازگارا، احمد باطبی و عبدالله مهتدی، دبیر کل حزب کومله کردستان، از جمله شرکت کنندگان نشست استکهلم بودند. مجتبی واحدی، سخنگوی مهدی کروبی در خارج از کشور هم که نتوانسته بود در نشست حاضر باشد، حمایت خود را از راه ارتباط ویدئویی با گردهمایی اعلام کرد. شهریار آهی فعال سیاسی ریاست جلسه را بر عهده داشت.

حمدی حسن، مشاور سیاسی ارشد سازمان بین المللی برای دموکراسی و کمک های انتخاباتی (IDEA)، لنا یلم والن، وزیر امور خارجه سابق سوئد و رئیس هیئت مدیره مرکز بین المللی اولاف پالمه و همچنین جان یرنانت، رئیس انستیتوی میانجی گری سوئد در اتاق بازرگانی و ژنیو عبدو، کار‌شناس ایران و گزارشگر پیشین روزنامه «گاردین» از جمله سخنرانان این نشست دو روزه بودند.

برگزاری این کنفرانس پشت درهای بسته و علنی نبودن آن انتقاد برخی از چهره های سیاسی مخالف را برانگیخت. آنها همین موضوع را علت عدم قبول دعوت و حاضر نشدن در این کنفرانس اعلام کرده بودند. ینس اورباک، دبیر کل مرکز بین اللمللی اولاف پالمه، میزبان نشست، در این مورد به «یورونیوز فارسی» گفت که این نگرانی گروهی بوده که درخواست برگزاری این گردهمایی را کرده بود. او افزود که مسئولان برگزاری بیشتر مایل به جلسات باز و علنی هستند، اما گاهی نیز برای رعایت مسائل امنیتی و نگرانی حاضران، فقط با دعوت قبلی، شرکت کنندگان را می‌پذیرند.

آقای اورباک در ادامه گفت که هدف از برگزاری نشست، ایجاد فضایی دوستانه برای دیدگاه های متفاوت فکری بود که جویای دموکراسی برای ایران هستند. به گفتۀ وی، نیت این بوده که مخالفان حکومت ایران از این طریق بتوانند با رویارویی و مذاکره و ایجاد دیالوگ با همبستگی به هدف های خود نزدیک‌تر شوند. ینس اورباک همچننین افزود که مرکز اولاف پالمه پیش‌تر نیز میزبانی جلسات مشابهی با مخالفان جمهوری اسلامی ایران را بر عهده داشته است.

گروهی کوچک هم در روز آخر به محل همایش آمدند تا نسبت به برگزاری این نشست در پشت درهای بسته اعتراض کنند.

عدم حضور گرایش های سیاسی دیگر ایرادی بود که به برگزارکنندگان جلسه گرفته شد. هماهنگ کنندگان این نشست در این مورد گفتند که هدف آنان هم حضور دیدگاه های متفاوت سیاسی و طیف های گوناگون فکری در این همایش بوده و بدین جهت هم از چهره‌های فعال سیاسی با دیدگاهای متفاوت دعوت شده بود.

برگزارکنندگان خاطر نشان کردند که این نشست تنها قدمی اولیه برای ایجاد دیالوگ میان طیف های متفاوت فکری است.

دربارۀ کم و کیف دستیابی مخالفان جمهوری اسلامی به اهداف تعیین شدۀ خود از نشست استکهلم، یورونیوز فارسی با شهریار آهی گفت و گو کرد که ریاست جلسات نشست استکهلم را برعهده داشت.

یورونیوز فارسی: آقای آهی آیا مخالفان جمهوری اسلامی به هدف خود در برگزاری همایش استکهلم رسیدند؟

شهریار آهی: مسلما. ببینید مشکل اپوزیسیون ایران سال ها این بوده که ساختارهایش برای رقابت با یکدیگر بوجود آمده بود و گرمای اصطکاک و تنش های آن تنها تنور جمهوری اسلامی را داغ تر می کرد. بسیار خوب است که این سازمان ها وجود داشته باشند، ولی برای روزی که مکانیسمی برای حل و فصل دموکراتیک اختلاف نظرها و تضاد منافع وجود داشته باشد. چیزی که امروز مهم است، نزدیکی بیشتر به همدیگر است. این هدف تنها از راه دیالوگ ممکن است. این دیالوگ همان طور که خود شما در آنجا شاهد بودید، بدون تنش، در فضایی دوستانه انجام شد. این مسئله مهمی است که ما بدانیم که می توانیم با هم دیالوگ داشته باشیم و افکار یکدیگر را از نزدیک بهتر بشناسیم. از این نظر فکر می کنم که نشست فوق العاده موفقیت آمیز بود، بخصوص که لااقل در تجربه من طیفی به این گستردگی کنار همدیگر ننشسته بودند و از این جهت فکر می کنم خیلی مفید و موثر بود.

یورونیوز فارسی: برنامه های بعدی برای تداوم این نشست برطبق گزارش پایانی چه هست؟

شهریار آهی: همان طور که دقت کردید این گزارش پایانی نشان می داد که مسئله مورد توافق همه، ادامه این دیالوگ در جمع های بزرگتر هست. پروژه های مختلفی هست برای این که در جمع های گسترده تر این دیالوگ ادامه پیدا کند و چه مکانیسم هایی در کجا و کدام مسائل بیشتر مورد بحث قرار بگیرد. همۀ این ها پروژه هایی است که دوستان مختلف مشغول بررسی آن هستند. خوب جمعی از آنها بودند و شرکت کرده بودند توافق کامل داشتند که این پیام را باید به جامعه بین المللی برد که شما فشارهای بیشتری هم می توانید روی حکومت جمهوری اسلامی بگذارید، اما نه تنها در مورد مسئله اتمی، حقوق بشر هم باید پیوند بخورد و علتی برای تحریم ها باشد. در غیر این صورت هزینه را مردم ایران با این تحریم ها می پردازند، برای این که غرب پای میز مذاکره ننشیند تا فقط مذاکره اتمی خود را عملی کند. اگر غرب پشتیبانی مردم ایران را می خواهد باید این را هم بداند که فشارهایی را که بر حکومت جمهوری اسلامی می آورد، می توانند بسیار بیشتر باشند. راه های زیادی هست تا جایی که این حکومت توان هیچ کاری را نداشته باشد – همه اینها می توانند در ارتباط با حقوق بشر ایران هم باشد. البته این جمع را نباید بعنوان یک شخصیت حقوقی و ساختاری در نظر گرفت. اصلا برای بوجود آوردن یک ساختار متعارف نبود که خوبی اش هم در همین بود که چند کانونی بود، کانون های مستقل از همدیگر. ولی اگر بتوانیم یک تشکل چند کانونی را جلو ببریم بجای آن که همه درصدد تسخیر یک مرکز موهوم قدرت یا اپوزیسیون باشند، این خود راه دموکراسی را هموار می کند.

یورونیوز فارسی: یکی از ایراداتی که به این نشست گرفته شده عدم حضور دیدگاه ها و گرایش های متفاوت بیشتر سیاسی بوده، چه مشوق هایی را در نظر دارید تا در تداوم این نشست ها همان طور که خودتان هم گفتید، جمع گسترده تری حضور داشته باشند و شرکت کنند؟

شهریار آهی: نمی دانم اشاره شما به کدام طیف خاص است. به هر حال از افرادی با گرایش های اصلاح طلبی، مثلا از آقای مجتبا واحدی، از آقای محسن مخملباف که در اوج «جنبش سبز» سخنگوی آقای موسوی بودند، از چپ از راست میانه، لیبرال ها از اتنیک ها (اقلیت های قومی)، از نمایندگان تشکل های عمده آنها و عوام دعوت شدند. به هر حال فکر می کنم که گستردگی نسبتا خوبی بود. البته همه نبودند. خوب این هم دشوار هست که یک جمع پنجاه نفری که تعداد قابل توجه جوانان فعال که تازه از ایران خارج شده اند هم در میان شان هستند، نمی شد انتظار این را هم داشت که همه را در یک سالن پنجاه نفری جا بدهیم. من تا بحال طیفی به این گستردگی از مخالفان را در هیچ کنفرانسی ندیده بودم.

گزارش و گفت و گو: فرنگیس محبی

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

ژاپن چگونه از تخصص خود برای کمک به بهبود اوکراین استفاده می‌کند؟

صنعت پنبه ازبکستان پس از تحریم دوباره رونق گرفت

گربه‌ها و گوزن‌ها؛ یاوران گردشگری در مناطق دورافتادهٔ ژاپن