رقابت انسان با هوش مصنوعی، تهدیدها و فرصتهای استفاده از روباتها در بازار کار

Access to the comments نظرها
نگارش از Euronews
رقابت انسان با هوش مصنوعی، تهدیدها و فرصتهای استفاده از روباتها در بازار کار

آیا ممکن است که رواج استفاده از خودروهای بدون راننده باعث شود کار رانندگی کامیون منسوخ شود؟ در این صورت میلیونها راننده کامیون در سراسر جهان بیکار خواهند شد. از سوی دیگر، پیشرفت فناوریهای نوین در حوزه های مختلف هم منجر به ایجاد فرصتهای شغلی جدید برای عده ای از مردم شده و هم تهدیدی برای برخی از مشاغل به شمار می آید.در میدان رقابت انسان با هوش مصنوعی، برنده اصلی در بازار کار چه کسی خواهد بود؟

شاغلان در سراسر جهان نگران چیزی هستند که تهدیدی وجودی برای مجموعه وسیعی از مشاغل به حساب می آید.

روباتها و رونق اقتصاد سبز مصر

استان فیوم در مصر یکی از فقیرترین استانهای این کشور است. منطقه ای که قبلا در نزدیکی این شهر کویر بود، امروز تبدیل یک دشت گل بابونه شده است و کسب و کار جدیدی برای صدها تن از زنان ساکن این منطقه فراهم شده است. فناوریهای نوین در رونق این مشاغل نقش مهمی داشته اند.

ام سعید، کارآفرین می گوید: «بسیاری از این زنان از دره های اطراف برای کار به اینجا می آیند. اینجا همیشه عده ای بیکار هستند. برای زندگی نیاز به کار دارند. با کمک فناوریهای نوین، می توانیم محصولات بیشتری را در مدت زمان کمتری آماده تحویل به بازار کنیم. خشک کردن گل بابونه دو روز زمان نیاز دارد، تکنولوژیهای جدید سرعت تولید را افزایش داده است.»

بهنگام فصل برداشت، ۲۰۰ کارگر برای پردازش ۳۰۰ تن گیاه بابونه کار می کنند. گیاهان بسرعت و با رعایت تمام معیارهای بهداشتی با کمک یک گردآورنده نور خورشید (حمام خورشیدی) خشک می شود.

این فناوری محصول کار محققان محلی است. و از چند سال پیش رشد سریعی داشته است و هم مشاغل سطح پایین ایجاد کرده و هم کسب و کارهای سطح بالا. پایه گذار این طرح می گوید: «وائل عبد المعز، استاد محیط زیست و انرژی پایه گذار این طرح می گوید: «منظور از مشاغل سطح بالا، کار برای مهندسان و محققانی است که در حال حاضر مشغول کار، توسعه و نظارت بر این جمع کننده های خورشیدی هستند. کارگران هم روی تسهیلات مربوط به این فناوری کار می کنند. تعداد زنانی هم که در در مزارع مشغولند، روز به روز افزایش می یابد.»

مشاغل سبز در این منطقه که تا مدتها متکی به درآمد ناشی از سوختهای فسیلی ارزان قیمت بود، رو به رونق است. مشکلات مربوط به تغییرات آب و هوایی از یک سو، و کاهش یارانه های نفتی از سوی دیگر باعث رشد اقتصاد محلی می شود.

حبا لبیب، صادرکننده گیاهان دارویی و ادویه جات محلی و مدیر بازاریابی فناوری و روابط صنعتی می گوید: «میزان صادرات ما بیشتر شده، در نتیجه می توانیم از مردم محلی محصولات بیشتری بخریم. برای کارهای بعد از برداشت، مثل غربال کردن و بسته بندی کردن هم نیاز به نیروی کار داریم.»

کارشناسان می گویند که حرکت مصر به سمت اقتصاد سبز، باعث ایجاد اشتغال، تولید فناوریهای جدید و سرمایه گذاری می شود.

بیشتر بخوانید:چالشهای اروپا برای توازن عرضه و تقاضای نیروی کار در عصر دیجیتال

«جایگزینی انسان توسط این روباتها در آینده نوعی آزادی برای انسان است»

از دانشگاه ام آی تی گرفته تا دانشگاه هاروارد، شهر بوستون با اکوسیستم پر جنب و جوشش برای استارت آپهای فناوریهای نوین، در زمینه فناوریهای علوم روباتیک و هوش مصنوعی پیشرو است.

کمپانی موسوم به «اوتوماسیون برداشت» (Harvest Automation) در بوستون روباتی طراحی کرده است که تعدادی حسگر دارد و به کمک آنها گلدانها را جابجا می کند و به شکلی می چیند که رشدشان بهینه شود. تا کنون این کار را انسانها انجام می دادند.

در حال حاضر، دهها مشتری این استارت آپ از این روبات استفاده می کنند.

چارلی گرینل، مدیرعامل این شرکت می گوید: «کار جابه جایی گلدان یکی از بدترین شغلهای مرتبط با کشاورزی است. از زمان بکارگیری این روباتها هیچ کس در این صنعت کارش را از دست نداده است. »

طراحان این روبات می گویند که این روبات باعث از بین رفتن مشاغل نمی شود. برعکس به کشاورزان کمک می کند که از کارگران مزرعه در کارهای دیگری که ارزش بیشتری دارد ، استفاده کنند.

چارلی گرینل می افزاید: «همه دوست دارند کار دیگری انجام بدهند از مراقبت از نهالها گرفته تا راندن تراکتور یا چیزهای دیگر. بنابراین الان مشتریان ما مشکلشان یافتن کسانی است که فقط این کار را انجام دهند.»

اما استفاده گسترده تر از هوش مصنوعی چه پیامدهایی خواهد داشت؟ این استارت آپ در بوستون مشغول طراحی نرم افزاری است که می تواند مانند مغز انسان اشیاء را از نظر بصری تشخیص بدهد. مثلا اگر از یک بطری عکس بگیرید، روبات یاد می گیرد که بطری چه شکل است و می تواند بطریها را با اطمینان تشخیص دهد.

ماسیمیلیانو ورساچه، مدیرعامل شرکت موسوم به «نورالا» که در بوستن در حوزه فناوریهای هوش مصنوعی کار می کند می گوید: «متوجه شدیم که مردم بیشتر خواستار هوشی هستند که داخل این دستگاهها تعبیه شده است. در نتیجه این روبات قادر به انجام کارهایی است که انسانها یا حیوانات انجام می دهند.»

این روباتها می تواند در پیدا کردن کودک گمشده یا ردیابی حیواناتی که در معرض تهدید هستند، و یا حتی تشخیص زنگ زدگی در خط لوله بکار بیاید. اما چه بر سر کسانی می آید که قبلا این کارها را انجام می دادند؟ از نظر طراحان این روبات جایگزینی انسان توسط این روباتها در آینده نوعی آزادی برای انسان است.

ماسیمیلیانو ورساچه می گوید: «دریافت عوارض در اتوبانها کار انسان نیست. نگاه کردن به دوربین های مدار بسته امنیتی کار انسان نیست. این جور کارها را روبات می تواند انجام دهد. در نتیجه به نظر من استفاده فناوری هوش مصنوعی، منجر به آزاد شدن انسان می شود و استفاده نکردن از آن یک نوع برده داری است.»

رواج فناوریهای هوش مصنوعی چه پیامدهایی برای تجارت خواهد داشت؟

سازمان بین المللی کار، کمیسیون بین المللی آینده مشاغل را مأمور بررسی عمیق روند فعلی کرده است.

کارشناسانی مانند سوفی واندربروک، از دانشگاه هاروارد در این کمیسیون، کارشان بررسی پیامدهای رواج فناوریهای هوش مصنوعی در تجارت و بازرگانی است.

او می گوید: «*شرکتهایی که از هوش مصنوعی بهره می برند نتایج بهتر می گیرند*. هوش مصنوعی به پزشک امکان می دهد که کار درمان را فراخور حال هر بیمار کند؛ مأموران امنیتی قادر خواهند شد به سرعت نسبت به آسیب های و رخنه های شبکه واکنش نشان دهند و از هک جلوگیری کنند. به همین شکل در تک تک صنایع نتایج بهتر به دست خواهد آمد.»

پژوهشگران و نوآوران در نشستهایی که توسط کمیسیون بین المللی آینده مشاغل برگزار می شود، مسائل مهم آینده را بررسی می کنند. مثلا این سؤال را که *سود تولیدات این روباتها به جیب چه کسی می رود*؟

ریچارد فریمن، استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد می گوید: «ما باید در سرتاسر جهان این فناوری جدید را بپذیریم تا منافع و فوایدش نه فقط به چند میلیاردر نفر، بلکه به همه مردم دنیا برسد. چون صاحبان این فناوری برندگان واقعی خواهند بود.»

به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

ویوک وادهاوا، محقق برجسته از دانشگاه کارنگی ملون در ایالات متحده آمریکا در این باره می گوید: «اگر همه نیازهایمان برآورده شود و دیگر مجبور نباشیم برای نان بخور و نمیر کار کنیم، کار تبدیل به شی ء لوکس می شود که شاید بسیار هم خوب باشد. چرا مجبور باشیم که کار کنیم؟ چرا مجبور باشیم پنجاه ساعت کار کنیم در حالیکه می توانیم فقط ده ساعت در هفته کار کنیم؟ چرا نباید برای هنر، تفریح، روشنگری و دانش وقت بیشتری داشته باشیم؟»

کمیسیون جهانی آینده مشاغل قرار است گزارش مستقل خود را در سال ۲۰۱۹ ارائه کند.

بیشتر بخوانید:آیا هوش مصنوعی تا سال ۲۰۲۰ جای شغل روزنامه نگاران را می گیرد؟

مدیرکل سازمان بین المللی کار: فناوری باید به ما در رسیدن به اهداف اجتماعی کمک کند

سؤالهای زیادی هست که جوابش را شاید بدانیم و شاید هنوز ندانیم. خبرنگار یورونیوز درباره این مسئله با گای رایدر، مدیرکل سازمان بین المللی کار گفتگویی انجام داده است.

یورونیوز: در این گزارش دو نمونه دیدیم از این که فناوری چطور می تواند بازدهی شرکت ها را افزایش دهد. اما آیا ابعاد و مقیاس این امکانات را درست درک می کنیم؟ اگر بخواهیم رک و بدون پرده پوشی صحبت کنیم، آیا روباتها شغل های ما را از میان خواهد برد؟

گای رایدر: «نه فکر نمی کنم که همه شغل ها از میان برود اما همانطور که گزارش شما بسیار واضح و روشن نشان داد، کاربرد فناوری های نوین هم می تواند شغل ایجاد کند، و هم آدمها را بیکار کند. آنچه خیلیها انقلاب صنعتی چهارم نامیده اند آغاز شده است، در نتیجه ما مجبور خواهیم بود با هر دو صورت این واقعیت مواجه شویم. اگر از تاریخ درس بگیریم و به سه انقلاب صنعتی اول نگاه کنیم خواهیم دید که پس از گذار این دوران پرتلاطم و کنار آمدن با وضع جدید، با موقعیتی بهتر، با مشاغل بیشتر، با کیفیت تر و سطح زندگی بالاتر روبرو خواهیم شد.»

وی می افزاید: «گزارشهایی دیده ایم که نزدیک به نیمی، و گاهی بیش از نیمی از شغلهای موجود در کشورهای صنعتی می تواند به عهده روبات سپرده شود. اینکه چنین چیزی ممکن است به این معنی نیست که حتما چنین خواهد شد چون عوامل متعددی این جایگزینی را محدود خواهد کرد. یکی از این عوامل فناوری و سرمایه لازم برای این کار است که فقط مسئله ای اقتصادی است. فکر می کنم باور همه ما باید این باشد که فناوری باید به ما در رسیدن به اهداف اجتماعی کمک کند؛ کاربرد فناوری نباید اهداف اجتماعی ما را تعیین کند.»

یورونیوز: کار در همه جا در حال تغییر شکل و تکامل است و این پدیده مختص کشورهای پیشرفته نیست. عامل به پیش راننده این تغییرات چیست؟

گای رایدر: «بله نباید فکر کنیم یک آینده در انتظار همه ماست. اگر به کشوری مثل ژاپن بروید می بینید که جمعیت به سرعت پیر می شود و نیروی کار کافی وجود ندارد. در کشور رو به رشد، مثلا در آفریقا یا جنوب آسیا که با افزایش سریع جمعیت و تقاضای زیاد کار در بین جوانان روبرو هستید، جایگزین کردن کار با فناوری پیشرفته شکل متفاوتی خواهد داشت. شاید نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم موضوع اقتصاد سبز است. برای کشورهای رو به رشد، منافع بالقوه زیادی در حرکت به سوی اقتصاد سبزتر و اقتصاد پایدار و تداوم پذیر وجود دارد.»

بیشتر بخوانید:روباتهایی که در آینده جای مشاغل انسانی را می گیرند