«نوآوری اصلی این سیستم تهیه نقشه محل در زمان واقعی است، و آن هم در جایی که به سیگنال مکان یاب جی پی اس دسترسی نیست.»
محققان اروپایی اسکنر سه بعدی طراحی کرده‌اند که بازرسی سایتهای زیرزمینی دفن زباله های پسماند هسته ای را آسان می‌کند. این فناوری در سایت موسوم به «اونکالو» در فنلاند به‌کار می‌رود.
سایت «اونکلو»، هزارتوی ذخیره ضایعات هسته‌ای
«اونکلو» در فنلاند تونلهایی عمق ۴۵۰ متری زمین است. قرار است در آینده سوخت مصرف شده در نیروگاه هسته‌ای فنلاند در «اونکلو» انبار شود. البته کار ساخت این سایت هنوز تکمیل نشده است.
اینجا مانند همه سایتهای هسته ای باید به طور مرتب بازرسی شود، تا مطمئن شوند در آن معیارهای به مربوط به مقررات نظارتی اروپا رعایت می‌شود. برای این کار محققان اروپایی یک اسکنر برای نقشه برداری سه بعدی طراحی کرده‌اند.
ویتور اسکوئیرا، از مرکز توسعه تحقیق نوآوری پادمان انرژی هسته‌ای مرکز تحقیقات مشترک کمیسیون اروپا می‌گوید: «نوآوری اصلی این سیستم تهیه نقشه محل در زمان واقعی است، و آن هم در جایی که به سیگنال مکان یاب جی پی اس دسترسی نیست. با این سیستم می‌توانیم در زمان واقعی هر گونه تغییر در سایت و تفاوت آن با مدل مرجع را ببینیم.»
این فناوری قابل حمل است. می‌توان با این اسکنر هر نوع تغییرات در ساختار و طراحی سایت را شناسایی کرد. اساس کار بازرسان کمسیسیون اروپا و آژانس بین المللی انرژی اتمی هم معلوم کردن صحت و سقم اطلاعاتی است که اپراتور تاسیسات هسته‌ای ارائه می‌کند. اپراتور تاسیسات هسته‌ای «شرکت پوزیوا» است.
ماری لاهتی، مدیر «پادمان هسته‌ای از شرکت پوزیوا می‌گوید: «سایت زیرزمینی که در حال ساختش هستیم، بسیار بزرگ است و به همین دلیل هم برای بازرسی سریع به فناوری‌های موثر نیاز داریم. برای طراحی این فناوری از دانشمندان اروپایی کمک گرفتیم و آن را در سایت آزمایش می‌کنیم.»
به تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
اسکنر سه بعدی چگونه کار می کند؟
هر گونه تغییر اعلام نشده روی صفحه نمایش با رنگ سرخ مشخص می شود. یکی از محققین به ما نشان می دهد که داده‌هایی که با این دستگاه نقشه برداری به دست آمده است، چه فرقی با مدل مرجع مربوط به چند سال پیش دارد.
این فناوری را مرکز تحقیقات مشترک کمیسیون اروپا طراحی کرده است. نمونه اولیه آن در موسسه تحقیقات عالی تحقیقات محیط زیست در ایتالیا مونتاژ شده است. بازرسان انرژی هسته ای در اروپا هم در همین موسسه که با مرکز تحقیقات مشترک اروپا همکاری می‌کند، با ابزار جدید آشنا می شوند.
کارلوس سانچز بلینگور محقق علوم رباتیک و هوش مصنوعی مرکز تحقیق مشترک کمیسیون اروپا می‌گوید: «پیچیده ترین ویژگی کاری که انجام می دهیم داده گیری در حالت حرکت است یعنی به حسگرهایی نیاز داریم که خیلی سریع عمل کنند. در اینجا این حسگر باید در هر ثانیه ۱۰ بار بچرخد تا در هر ثانیه بیش از نیم میلیون نقطه روی نقشه به دست بیاید، یعنی نیم میلیون اندازه گیری در هر ثانیه و با دقت ۲ سانتیمتر.»
با استفاده از فناوری هوش مصنوعی در آینده نیاز به مدل مرجع نیست
این اسکنرها اخیرا وارد بازار شده است. اما تحقیقات برای بهبود عملکرد سیستم، به ویژه توان دستگاه در تعیین موقعیت خود ادامه دارد.
ویتور اسکوئیرا، از مرکز توسعه تحقیق نوآوری پادمان انرژی هسته‌ای مرکز تحقیقات مشترک کمیسیون اروپا در این باره می‌گوید: «سیستم در حال حاضر با مدل مرجع کار می کند. می خواهیم در آینده این سیستم بتواند با فناوری هوش مصنوعی و بدون نیاز به مدل مرجع مکان خود را پیدا کند.
علاوه بر بازرسی تأسیسات زیرزمینی هسته‌ای، می توان از این سیستم در حوزه صنایع دیگر یا محافظت از میراث فرهنگی نیز استفاده کرد.