رستاخیز ماتریکس: بازگشت به نقطه صفر

تصویر از فیلم
تصویر از فیلم Copyright matrix
نگارش از Amirbehnam MASOUMI
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

«من فقط آمده‌ام تا نشان دهم ماجرا چطور آغاز می‌شود. آمده‌ام تا جهانی بدون کنترل و بدون مرز را به شما نشان دهم. جهانی که در آن همه‌چیز ممکن است.»

آگهی

چهارمین قسمت از فیلم‌های ماتریکس با نام رستاخیز از اواخر دسامبر ۲۰۲۱ روی پرده سینما‌های سراسر جهان رفته است. سومین و آخرین بخش این مجموعه ۱۸ سال پیش اکران شده بود.

برخلاف سه‌گانه قبلی، رستاخیز ماتریکس نه با شرکت خواهران واچوفسکی بلکه تنها از سوی لانا واچفسکی کارگردانی شده است. در این فیلم دو شخصیت کلیدی تریلوژی با همان نقش‌آفرینی کیانو ریوز (نئو) و کری-ان موس (ترینیتی) حضور دارند. اما قالب نقش‌ها و هنرپیشه‌های ماتریکس آخر، جدید هستند.

در ستایش بی‌خوابی، کابوس و جنون

ماجرای رستاخیز ماتریکس برخلاف قسمت‌های دوم و سوم همین مجموعه که هر دو چهار سال بعد از قسمت اول در سال ۲۰۰۳ اکران شدند، بازگشتی به تم، رمز و راز و پرسش‌های ماتریکس اول است: تردید درباره زندگی روتین، بی‌خوابی، کابوس و دردسرهایی که شکاکان را به مرز جنون می‌کشاند. مساله حافظه فردی و جمعی و اجبار ماشین‌ها به کنترل این بخش از زندگی آدمیان به بند کشیده شده بار دیگر، آن‌هم ۱۸ سال پس از «ماتریکس: انقلاب» و صلح میان آدمیزاد و برنامه برای مقابله با یک باگ خطرناک (مامور اسمیت)، عیان می‌شود.

رستاخیز ماتریکس ارجاعات فراوانی به سه قسمت پیشین دارد و به علاقه‌مندان این فیلم تخیلی توصیه می‌شود قبل از دیدن آن، سه قسمت قبلی را تماشا کنند، در غیر این صورت رستاخیز ماتریکس اثری بسیار گنگ و غیرقابل فهم خواهد بود. نئو در این فیلم بار دیگر درگیر بی‌خوابی و کابوس است. او برای فهم حقیقت و قرار گرفتن دوباره در جایگاه انتخاب میان کپسول آبی و قرمز، دیوانه می‌شود.

در رستاخیز ماتریکس، بیش از دو دهه پس از «بیداری» نئو در مقام «برگزیده» و در حالی‌که از جزیره سیون (صهیون) آدمیان در جهان مادی دیگر خبری نیست، انسان‌های رها شده از بند پیله‌های انرژی ماشین‌ها، بار دیگر با «اختیار» تصمیم می‌گیرند به جنگ ماشین‌ها و نمایندگانشان در فضای مجازی بروند. اگرچه در رستاخیز هم مانند ماتریکس اول (۱۹۹۹) فرض توهم بودن اختیار با قدرت مطرح می‌شود.

Noah Berger/AP
کیانو ریوز، لانا واچوفسکی و کری-ان موس در نخستین اکران رستاخیز ماتریکسNoah Berger/AP

منتقدان و بینندگان نظرات متفاونی در باره رستاخیز ماتریکس داشته اند. گروهی آن را بسیار پسندیده‌اند و گروهی دیگر معتقدند ماجرا اصالت و تازگی لازم را ندارد. با این حال میانگین نمره داده شده به ماتریکس در میان سایت و مجله‌های مختلف حدود ۶ از ۱۰ است.

رستاخیز ماتریکس در حالی اکران می‌شود که در سال‌های اخیر و به‌ویژه پس از پاندمی کرونا و ناتوانی دولت‌ها از مهار یک بیماری ویروسی، جنبش‌های ضد سیستم در سراسر جهان به شدت پا گرفته اند. شرایط امروز اروپای غربی و آمریکای شمالی، احتمالا هیچ شباهتی به واقعیت یا تصور از واقعیت سال ۱۹۹۹ ندارد. پیام پایانی رستاخیز ماتریکس، امید دوباره به شورش و مبارزه علیه سیطره ماشین‌ها بر زندگی آدم است: «می‌دانم که آنجا هستید... می‌دانم که از ما و تغییر می‌ترسید. من پیشگو نیستم و نیامده‌ام به شما بگویم ماجرا چطور تمام می‌شود. من فقط آمده‌ام تا نشان دهم ماجرا چطور آغاز می‌شود... آمده‌ام تا جهانی بدون کنترل و بدون مرز را به شما نشان دهم. جهانی که در آن همه‌چیز ممکن است.»

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

بدرود ژان پل بلموندو، آقای فوق‌العاده سینمای فرانسه

فستیوال فیلم لومير لیون؛ تقدیر از سینمای «سیاه نمای» برادران بلژیکی

تاریخ‌سازی «انگل»؛ اولین اثر سینمایی خارجی که اسکار بهترین فیلم را برد