باستانشناسان شواهدی یافتهاند که نشان میدهد در برخی از ظروف سفالی کشفشده در تپهای باستانی در جنوب شرقی چین، آثار آبجو وجود دارد.
باستانشناسان شواهدی یافتهاند که نشان میدهد در برخی از ظروف سفالی کشفشده در تپهای باستانی در جنوب شرقی چین، آثار آبجو وجود دارد.
محققان در ظرفهای سفالی باستانی بقایایی از نشاسته، دانههای فسیلشده گیاهی و قارچی را پیدا کردند که نشان میدهد برخی از این ظروف محتوی الکل بودهاند.
در مجموع ۴ کاسه، ۹ کوزه و ۷ قوری از تپه کاوششده «کیائوتو» که اندازهای برابر با سهچهارم یک زمین فوتبال دارد به دست آمده است. کوزههای موسوم به «هو» که به دلیل ظاهر باریک و براقشان و همچنین رنگ شبیه به ماهی قرمز روی بدنهشان مشخص هستند، در دورههای تاریخی بعدی منحصرا به عنوان ظروف الکل شناخته میشدند.
باستانشناسان بقایای ریز فسیلی در سطح داخلی کوزههای هو را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند تا مشخص شود آیا از آنها برای نوشیدن الکل استفاده میشده است یا نه.
تهیه آبجو به طور کلی یک فرایند دو مرحلهای است که در ابتدا آنزیمها نشاسته را به قند تجزیه میکنند (فرایندی که به اصطلاح «ساکاریفیکاسیون» نامیده می شود) و سپس مخمرها این قندها را به الکل و دی اکسید کربن تبدیل میکنند. پژوهشگران با تعقیب نشانههای این تغییر و تحولات شیمیایی، بقایای گیاهی و میکروبی دو فرآیند منجر به تولید آبجو را روی جدارههای داخلی ظروف جستجو کردند.
جیاجینگ وانگ، باستان شناس دانشگاه دارتموث در ایالت نیوهمپشایر آمریکا و از نویسندگان اصلی مقاله، میگوید: «نتایج تحقیقات ما نشان داد ظروف سفالی برای نگهداری نوعی آبجو که از برنج به دست میآمده استفاده میشده است. داخل ظروف ما دانههای گیاه "اشک روباه" را پیدا کردیم.»
آقای وانگ اضافه کرد: « این آبجو باستانی مانند آبجوهای امروزی ما نظیر آبجوی "IPA" نبوده بلکه احتمالاً یک نوشیدنی کمی تخمیر شده و شیرین بوده که رنگی تیره داشته است.»
ساکنان سابق منطقه کیائوتو برای ساخت این آبجو از الکل برنج استفاده میکردهاند که با توجه به موقعیت محل سکونت آنها تعجبآور نیست. این منطقه جنوبی چین امروزه هم یکی از بزرگترین تولیدکنندگان برنج محسوب میشود.
علاوه بر بقایای گیاه پیدا شده «اشک روباه»، تجزیه و تحلیل سطح داخلی ظروف آثار کپک را نیز نشان داد که معمولا به عنوان یک آغازگر فرآیندهای تخمیر عمل میکند.
تیم باستانشناسان چینی با این حال اطمینان ندارد که تولید آبجو عمدی بوده باشد. دکتر وانگ در این خصوص میگوید: «ما نمیدانیم مردم چگونه ۹ هزار سال پیش به کپک قارچی دست یافتهاند چرا که تخمیر میتواند به طور طبیعی هم اتفاق بیفتد. اگر مردم مقداری برنج باقیمانده داشته باشند و دانهها کپک زده باشند، ممکن است متوجه شده باشند که دانهها با گذشت زمان شیرین و الکلی میشوند. در حالی که ممکن است مردم بیوشیمی مرتبط با دانههای کپکزده را ندانسته باشند، احتمالاً روند تخمیر را مشاهده کرده و از طریق آزمایش و خطا از آن استفاده کردهاند.»
این پژوهشگران میگویند با توجه به کیفیت بالای ظروف و حجم بالای برنج به احتمال زیاد این آبجو یک کالای مصرفی لوکس محسوب میشده است.
از آنجا که در عملیات حفاری دو اسکلت انسان نیز کشف شده است، تیم تحقیق معتقد است که آبجو احتمالا برای مراسم احترام به مردگان و به صورت آئینی مصرف شده است.
نتایج پژوهش باستانشناسان در نشریه علمی PLOS One منتشر شده است.