ترکیه در نشست ناتو؛ آیا بلوک غرب به اردوغان خوش‌آمد خواهد گفت؟
نظرها
شهر لندن، پایتخت بریتانیا طی روزهای ۳ و ۴ دسامبر (۱۲ و ۱۳ آذر) میزبان نشستی با حضور سران کشورهای عضو ناتو است و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه نیز در این نشست حضور خواهد داشت.
سفر او به لندن در حالی انجام می‌شود که آنکارا در ماه‌های اخیر روابط پرتنشی با دیگر هم‌پیمانان خود در این اتحاد نظامی داشته است.
روابط تیره با فرانسه
اردوغان سه روز پیش از این امانوئل ماکرون، همتای فرانسوی خود را «تازه کاری» خوانده بود که حتی نمی‌تواند به درستی سهم فرانسه در تامین هزینه‌های ناتو را بپردازد. او اعلام کرد: «ماکرون نمی‌داند که مبارزه با تروریسم یعنی چه، به همین دلیل است که جلیقه زردها به فرانسه حمله کرده‌اند.»
تندگویی‌های رجب طیب اردوغان به اینجا ختم نشد. او در واکنش به انتقادات آقای ماکرون به حملۀ ترکیه به سرزمین‌های شمالی سوریه و اینکه این حمله را تهدیدی برای نبردهای ناتو علیه داعش دانسته بود، خطاب به ماکرون گفت: «شما با سوریه چه کار دارید؟... هرچقدر می‌خواهی دست و پا بزن، دیر یا زود حق ترکیه برای مبارزه با تروریسم را خواهی پذیرفت. راه دیگری وجود ندارد.»
او همچنین در واکنش به انتقاد امانوئل ماکرون از ناهماهنگی‌های موجود در بطن این اتحاد نظامی بویژه عدم همکاری‌های استراتژیک ترکیه و ایالات متحده آمریکا و اینکه وضعیت کنونی این سازمان را به یک «مرگ مغزی» تشبیه کرده بود، اعلام کرد که این خود ماکرون است که دچار مرگ مغزی شده است.
تنش سیاسی میان دو کشور تا جایی پیش رفت که هفته گذشته مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه امانوئل ماکرون را به دلیل حمایتش از نیروهای کرد سوریه، حامی «تروریسم» نامید. این اتهام پس از آن مطرح شد که امانوئل ماکرون به ترکیه هشدار داد پس از حمله به سوریه، نباید از ناتو انتظار همبستگی داشته باشد.
علاوه بر فرانسه، شماری دیگر از کشورهای عضو ناتو نیز این حمله را محکوم کرده بودند.
اختلاف با دیگر اعضای ناتو
رجب طیب اردوغان نه تنها از فرانسه عصبانی است بلکه می‌خواهد همۀ کشورهای عضو ناتو از حملۀ آنکارا به سرزمین‌های شمالی سوریه حمایت کنند و آن را جنگ مشروعی بدانند.
ترکیه دومین ارتش بزرگ ناتو همچنین اصرار دارد که ناتو نیروهای کرد را به عنوان گروه‌هایی تروریستی به رسمیت بشناسد.
با این وجود اردوغان به خوبی می‌داند که این دست از خواسته‌هایش محقق نخواهد شد. ایالات متحده آمریکا که هنوز حدود هزار سرباز در سوریه دارد و دوباره روابطش را با شبه نظامیان کرد تقویت کرده، قصد ندارد متحدان خود را تروریست بخواند.
اعضای اروپایی ناتو نیز به دلیل داشتن موضع مشترکی با آمریکایی‌ها در قبال کردها حاضر به چنین کاری نیستند. اروپایی‌ها نیز معتقدند که این شبه‌نظامیان کارآمدترین مبارزان در مقابل داعش هستند.
دلیل دیگر این رویکرد اروپایی‌ها، نشان دادن اعتراض خود به عملکرد اردوغان است که خواست ناتو را نادیده گرفته و سامانۀ پدافند هوایی «اس ۴۰۰» روسیه را خریده است.
اگر هنوز موضوعی وجود داشته باشد که هم اعضای اروپایی ناتو و هم آمریکا همچنان بر سر آن توافق داشته باشند، نگرانی از همین سیستم‌های دفاعی موشکی روسی است که امکان درز اطلاعات را به نفع مسکو ممکن می‌کند.
تنها کشوری که تا کنون مانع از تحریم ترکیه به دلیل این خریدها شده است خود ایالات متحده به رهبری دونالد ترامپ است که تلاش دارد علیه کنگره‌ای که مصمم به تحریم ترکیه است، بایستد.
به نظر می‌رسد آنکارا سیاست دیگری را نیز در پیش گرفته که چنانچه شایعات دربارۀ آن حقیقت داشته باشد، روابط این کشور با ناتو بازهم تیره‌تر خواهد شد. هفتۀ گذشته برخی رسانه‌های بین‌المللی نوشتند که ترکیه قصد دارد تا زمانی که پشتیبانی بیشتری از سوی ناتو در نبردهایش علیه شبه‌نظامیان کرد سوریه دریافت نکرده، از برنامۀ دفاعی ناتو برای لهستان و منطقه بالتیک حمایت نکند.
به این ترتیب نشست ناتو در حالی در لندن آغاز به کار خواهد کرد که میان شماری از کلیدی‌ترین اعضای آن اختلافات جدی وجود دارد.
روابط ترکیه با اتحادیه اروپا در حال حاضر به گونه‌ای است که بر اساس گفته‌های استفان سژورنه، رئیس گروه «احیا» (RENEW) در پارلمان اروپا «هیچ کس با این موضوع که اردوغان متحد نامیده شود، کنار نیامده است».
بیشتر بخوانید: